Η γκλάσνοστ βλάπτει

Η γκλάσνοστ βλάπτει

Η γκλάσνοστ βλάπτει

Τα παιδιά μπορεί να τα ξέρουν όλα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να μαθαίνουν και τα πάντα


 
Πάνω από τα πραγματικά έθνη υπάρχουν τα έθνη των ανθρώπινων χαρακτήρων. Η πεθερά μου, για παράδειγμα, παρ' ότι ήταν Γαλλίδα, είχε ένα χαρακτηριστικό που θα μπορούσες να συναντήσεις και σε μια Ελληνίδα. Μιλούσε στον γιο μου για οτιδήποτε την απασχολούσε λες και ήταν ενήλικος. Η στρατηγική αυτή, που στα τέλη της δεκαετίας του '80 μάθαμε να λέμε γκλάσνοστ (διαφάνεια), είναι τραυματική για το παιδί που δεν χρειάζεται να μάθει και την παραμικρή λεπτομέρεια ενός καβγά ανάμεσα στη μαμά και στον μπαμπά. Η Κλοντ Αλμός, μία από τις αγαπημένες μου ψυχολόγους-αρθρογράφους στη Γαλλία, έλεγε πως αυτό που συμβαίνει πίσω από την πόρτα του δωματίου των συζύγων δεν αφορά σε καμία περίπτωση το παιδί. «Πρέπει να αφήνουμε τα παιδιά στη θέση τους. Τα παιδιά δεν είναι οι εξομολογητές των γονιών τους». 
Η Φρανσουάζ Ντολτό, ένας θρύλος της παιδιατρικής και της ψυχανάλυσης του 20ού αιώνα, μας έμαθε να αντιλαμβανόμαστε τα παιδιά ως αυτόνομες, ξεχωριστές προσωπικότητες. Αλλά υπάρχουν μυστικά και μυστικά και κανένας ψυχολόγος δεν είπε ότι οι πατεράδες οφείλουν να βγάζουν στη φόρα τη σεξουαλική τους ζωή ή τη μέχρι ανατριχιαστικής λεπτομέρειας περιγραφή της αγωνίας που είχε η θεία Ευρυδίκη στο μαιευτήριο. Η ίδια η Ντολτό μάλιστα αναφέρθηκε εκτενώς στους κινδύνους που εμπεριέχει η αναφορά μιας ωμής αλήθειας που λέγεται μπροστά στο παιδί με άκρως ενήλικο λεξιλόγιο. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για μια έμμεση άσκηση βίας.
Η σχέση με τη γυναίκα μας δεν είναι ριάλιτι με θεατή το παιδί. Αντίθετα, ο πατέρας οφείλει να παίζει τον ρόλο της προκυμαίας που προστατεύει το παιδί από κάθε λογής κλιματικές συγκυρίες, οι οποίες έρχονται να ταράξουν την ηρεμία του. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να ενημερώνουμε τα παιδιά για τις μεγάλες αλλαγές που συμβαίνουν μέσα στην οικογένεια, όπως ένα διαζύγιο, ή την έλλειψη της δυνατότητας οικογενειακών διακοπών εξαιτίας μιας απόλυσης. Ενα παιδί διαισθάνεται την ύπαρξη ενός σοβαρού προβλήματος και το εκδηλώνει με την αλλαγή της συμπεριφοράς του: γίνεται κυκλοθυμικό, πιο ζωηρό ή ανυπάκουο. Γι’ αυτό πρέπει να το ενημερώνουμε για ό,τι το αφορά έχοντας υπόψιν τον εξής κανόνα: η άκρα μυστικοπάθεια μπορεί να είναι τόσο τοξική όσο και η υπερβολική πληροφόρηση. Κοντολογίς, πληροφορούμε ένα παιδί για τα οικογενειακά ζητήματα, όχι όμως με κάθε λεπτομέρεια, αντιμετωπίζοντάς το ως μικρομέγαλο. Διότι μπορεί τα παιδιά, σύμφωνα με το τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου, να τα ξέρουν όλα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να μαθαίνουν και τα πάντα.

Η λίστα ιστολογίων μου