Η συγκεκριμένη επιστολή, η οποία απευθύνεται στην ηγεσία της Επιτροπής Διάθεσης Κονδυλίων της Γερουσίας, απεστάλη λίγες μόλις ώρες μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, κατά την οποία συζητήθηκαν θέματα υψίστης σημασίας για τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Με την εν λόγω επιστολή ζητείται η άρση των περιορισμών που προβλέπονται στο κείμενο του νόμου για τον προϋπολογισμό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και των Εξωτερικών Επιχειρήσεων της αμερικανικής κυβέρνησης.
Όπως αναφέρεται, ο Λευκός Οίκος συμμερίζεται τις ανησυχίες του Κογκρέσου για τη στάση της Τουρκίας σε μια σειρά από θέματα, αλλά εκτιμά πως μια τέτοια ενέργεια θα υπονόμευε τις προσπάθειες που καταβάλλονται για να λυθούν τα εκκρεμή ζητήματα και να αποκατασταθούν οι σχέσεις με την Άγκυρα.
Το συγκεκριμένο αίτημα της αμερικανικής κυβέρνησης προκάλεσε την έντονη αντίδραση των ελληνοαμερικανικών, αμερικανοαρμενικών και χριστιανικών οργανώσεων, οι οποίες εκτιμούν ότι η εν λόγω στάση θα εκληφθεί ως αδυναμία από την άλλη πλευρά και ως εκ τούτου οι ΗΠΑ θα απολέσουν οικειοθελώς ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί.
«Ενθαρρύνουμε τους ηγέτες του Κογκρέσου να προχωρήσουν γρήγορα στη θέσπιση περιορισμών για τα F-35 και τις άλλες πωλήσεις και μεταφορές προηγμένων οπλικών συστημάτων, και, γενικότερα, να αναλάβουν μια πολύ καθυστερημένη πολιτική επανεξέταση των σχέσεων των ΗΠΑ με το αυξανόμενα εχθρικό τουρκικό καθεστώς» επισημαίνει χαρακτηριστικά η κοινή ανακοίνωση των τριών οργανώσεων.
Το χρονικό της επιβολής περιορισμών: Τα F-35 και οι ρωσικοί S-600
Στις αρχές του Μαΐου 2018 υπήρξε κρίση ανάμεσα στην Τουρκία και τις ΗΠΑ, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να αναστείλει την παράδοση των πρώτων μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35 στην Τουρκία, η οποία αναμενόταν να γίνει στις 23 Ιουνίου.
Σε σχετικό νομοσχέδιο για τον αμερικανικό αμυντικό προϋπολογισμό που είχε κατατεθεί στο Κογκρέσο περιλαμβάνονταν μεταξύ άλλων και μέτρα για την προσωρινή αναστολή πωλήσεων οπλικών συστημάτων στην Τουρκία. Είχε προηγηθεί τελεσίγραφο των ΗΠΑ προς την Άγκυρα, θέτοντας ζήτημα ακύρωσης της μεταφοράς των μαχητικών αεροσκαφών τύπου F-35 στην Τουρκία, εάν η χώρα δεν ακύρωνε την απόκτηση των ρωσικών S-400.
Tουρκική επιτροπή εξοπλισμών είχε ταξιδέψει στις ΗΠΑ, όπου έλαβε αμερικανικό τελεσίγραφο.Η αμερικανική κυβέρνηση είχε αναφέρει στην επιτροπή πως η αγορά των τεσσάρων συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας S-400 Triumph, αξίας 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα έχει ως συνέπεια να μη δοθούν στην Τουρκία μαχητικά πέμπτης γενιάς F-35.
Η Τουρκία «απάντησε» με προειδοποιήσεις πως θα μπορούσε αντί των αμερικανικών F-35 να αγοράσει ρωσικά μαχητικά «Su-57»
Δημοσιογραφικές πληροφορίες ανέφεραν πως η ρωσο-τουρκική συνεργασία για ζητήματα «στρατιωτικών τεχνολογικών ανταλλαγών» είχε εξετασθεί κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην Τουρκία στις 3 Απριλίου.
Οι σχέσεις ΗΠΑ -Τουρκίας είχαν φθάσει στο σημείο «0», με εκατέρωθεν απειλές για επιβολή περιορισμών από τη μία μεριά και αντίποινα από την άλλη.
Μετά την ξεκάθαρη τοποθέτηση της Ουάσινγκτον για την παραλαβή αεροσκαφών τύπου F-35, η Άγκυρα αποφάσισε να διαχειριστεί το ζήτημα με τον γνωστό τρόπο του ανατολίτικου παζαριού.
Προφασιζόμενη προβλήματα στην απορρόφηση της ρωσικής τεχνογνωσίας λόγω προβλημάτων στο λογισμικό, η Τουρκία ανέβαλε την παραλαβή του συστήματος, επεκτείνοντας το χρονικό περιθώριο ολοκλήρωσης της συμφωνίας από τους εννέα στους 19 μήνες.Στις 21 Ιουνίου η Άγκυρα παρέλαβε το πρώτο αμερικανικό μαχητικό F-35 από τα συνολικά 24 τεχνολογίας stealth, ενώ από το τουρκικό Υπ. Εξωτερικών ανακοινώθηκε ότι τα υπόλοιπα επρόκειτο να παραδοθούν έως το 2020.
Ωστόσο, στις 29 Ιουνίου το Κογκρέσο ενίσχυσε τη νομοθετική του πίεση προς την Τουρκία, καθώς μετά τον προϋπολογισμό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που θέτει περιορισμούς στην παράδοση των F-35, προστέθηκε παρόμοια τροπολογία και στο νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό του Πενταγώνου.
Η τροπολογία προβλέπει την απαγόρευση της χρήσης κονδυλίων του Πενταγώνου για τη διαδικασία της μεταφοράς των F-35 στην Τουρκία, μέχρι ο υπουργός Άμυνας μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών να είναι σε θέση να πιστοποιήσουν στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου ότι η Άγκυρα δεν θα προβεί στην απόκτηση του ρωσικού αμυντικού συστήματος S-400.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του γραφείου του Δημοκρατικού γερουσιαστή Κρις Βαν Χόλεν, ο οποίος κατέθεσε τη νέα τροπολογία, η απαγόρευση της παροχής οικονομικών διευκολύνσεων καλύπτει όχι μόνο τα F-35 αλλά και όλα τα είδη αμυντικού εξοπλισμού, καθώς και τις υπηρεσίες που σχετίζονται με αυτόν.http://www.zougla.gr
