Zωρζετ Ζολωτα
Θα γίνει το Μπουρτζ Ντουμπάι, τελικά, το ψηλότερο κτίριο του κόσμου; Υπό φυσιολογικές συνθήκες, τα εγκαίνια του ουρανοξύστη των 810 μέτρων θα πραγματοποιούνταν στις 4 Ιανουαρίου. Oμως, μπορεί να καθυστερήσει λίγο στο ραντεβού του, για όσο διάστημα τουλάχιστον θα διακυβεύεται η τύχη του ίδιου του Ντουμπάι. Αυτά συμβαίνουν όταν κάποιος προσπαθεί να φθάσει τον ουρανό χωρίς να στηρίζεται σε γερές βάσεις – δεν αναφερόμαστε βέβαια για την άμμο της ερήμου, αλλά τα υπέρογκα χρέη που αδυνατεί να αποπληρώσει. Η «φούσκα» του Ντουμπάι δεν έσκασε μέσα σε μια νύχτα, όπως και η Lehman Brothers δεν κατέρρευσε σε ένα 24ωρο. Οι τιμές των ακινήτων στο εμιράτο είχαν ήδη είχαν χάσει το ήμισυ της αξίας τους τον τελευταίο χρόνο.
Οι κραδασμοί από το αίτημα της κρατικής Dubai World για να αναστολή πληρωμών δισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι τα τέλη Mαΐου ήταν τόσο μεγάλοι που μεταφέρθηκαν σε όλη την περιοχή του Περσικού: η Gulf Investment Bank της Σαουδικής Αραβίας ανέβαλε έκδοση ομολόγου, μια κίνηση που μιμήθηκαν και άλλες εταιρείες της ευρύτερης περιοχής.
Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, το πλήγμα δεν αναμένεται να είναι τόσο βαθύ γι’ αυτές τις χώρες, κυρίως διότι διαθέτουν πλούσια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, σε αντίθεση με το Ντουμπάι. Παράλληλα, η πολιτική που εφάρμοζαν όλα αυτά τα χρόνια ήταν πολύ πιο φρόνιμη σε σχέση με το εμιράτο, σημειώνει η Calyon, η επενδυτική τράπεζα της Credit Agricole. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα επωμιστούν κάποιες συνέπειες από το πλήγμα της αξιοπιστίας του Ντουμπάι.
Αβεβαιότητα επικρατεί, εξάλλου, και για την έκθεση των τραπεζών σε χρέη του Ντουμπάι. Ο Ρόι Ράμος της Goldman Sachs εκτιμά πως οι απώλειες της βρετανικής HSBC μπορεί να φθάσουν τα 611 εκατ. δολάρια έναντι πιστώσεων 17 δισ. δολαρίων που έχει εκχωρήσει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η Royal Bank of Scotland, έχοντας προσφέρει υπηρεσίες αναδόχου στο 17% των συνολικών ομολογιακών δανείων στην Dubai World από τον Ιανουάριο του 2007, είναι εκτεθειμένη σε υποχρεώσεις της εταιρείας ύψους 2,3 δισ. δολαρίων. Η Standard Chartered υπολογίζεται ότι μπορεί να υποστεί απώλειες 177 εκατ. δολαρίων.
Ο πραγματικός αντίκτυπος θα εξαρτηθεί από την αντίδραση του γειτονικού, συντηρητικότερου στην οικονομική του διαχείριση, εμιράτου του Αμπού Ντάμπι. Φέρεται πως θα αναλάβει τη διάσωση του υπερ-φιλόδοξου Ντουμπάι, το οποίο δανείστηκε 80 δισ. δολ. μέσα σε μια τετραετία για να χρηματοδοτήσει τα πλέον μεγαλόπνοα κατασκευαστικά σχέδια του σύγχρονου κόσμου. Η κεντρική τράπεζα του Αμπού Ντάμπι δάνεισε 10 δισ. δολ. στο Ντουμπάι το Φεβρουάριο του 2009 και διαθέτει τεράστιες επενδύσεις στο εξωτερικό. Ομως, αυτή τη φορά δεν αντέδρασε άμεσα. Ως η «πρωτεύουσα» των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ωστόσο, δεν έχει την πολυτέλεια να μείνει αμέτοχο, πόσω μάλλον όταν ο κόσμος ανησυχεί για ένα δεύτερο κύμα απωλειών με τα 1,6 τρισ. δολ. που έχουν ήδη καταγραφεί από τη διετή χρηματοπιστωτική κρίση.
Η Calyon θεωρεί ότι η πιστωτική ποιότητα της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ αλλά και του Αμπού Ντάμπι δεν τίθεται μακροπρόθεσμα σε κίνδυνο, ενώ εκτιμά ότι, μετά τους αρχικούς κραδασμούς, οι επενδυτές θα ξεχωρίσουν «τα καλά και τα κακά στοιχήματα» της περιοχής του Περσικού Κόλπου. Η ίδια θυμίζει ότι λίγες ημέρες πριν από τον αιφνιδιασμό της Dubai World, το Κατάρ, δηλαδή ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου αερίου, πούλησε ομόλογα 7 δισ. δολαρίων που αγόρασαν, κυρίως, επενδυτές των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Ηταν η μεγαλύτερη έκδοση ομολόγου από αναδυόμενη αγορά και υπερκαλύφθηκε από εντολές 28 δισ. δολ.
Το σκάσιμο της φούσκας στο Ντουμπάι απέδειξε πόσο ευάλωτη παραμένει η αξιοπιστία των αγορών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλά και πόσο σημαντικό ρόλο εξακολουθεί να παίζει το κρατικό χρήμα ιδίων ή «συγγενών» χωρών. Το Ντουμπάι πλέον εξαρτάται από τη γενναιοδωρία του Αμπού Ντάμπι, το οποίο εάν και όποτε προσφέρει «χέρι βοηθείας» δεν θα είναι με το αζημίωτο.
Ποια είναι η πέτρα του σκανδάλου
Με έσοδα που εκτιμάται ότι ξεπερνούν τα 30 δισ. δολάρια, η Dubai World έχει πραγματοποιήσει τεράστιες επενδύσεις μέσω της DP World, τρίτης μεγαλύτερης εταιρείας εκμετάλλευσης λιμένων διεθνώς. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στη διαχείριση οικονομικών ζωνών, αλλά και στον κλάδο ακινήτων του Ντουμπάι. Η Dubai World, που ανήκει εξ ολοκλήρου στην κυβέρνηση του εμιράτου, έχει συμμετοχές σε εταιρείες ακινήτων, μεταφορών, χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, φυσικών πόρων και συστημάτων διανομής.
Από τις μεγαλύτερες επενδύσεις των τελευταίων ετών ήταν εκείνη στην P&O, τη βρετανική ναυτιλιακή, για την οποία κατέβαλε, το 2006, 3,9 δισ. στερλίνες. Ενα χρόνο αργότερα, η αγοραστική φρενίτιδα έκανε την Dubai International Capital έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτές στην HSBC και κάτοχο του 3,12% της αεροπορικής EADS, αξίας σήμερα 921 εκατ. δολαρίων. Η ίδια ανακοίνωσε τότε «σημαντική επένδυση» στη Sony.
Το Μάιο του ίδιου έτους, η Dubai International απέκτησε το 5% της Islamic Bank of Asia και η DIFC Investments -αντί 2,01 δισ. δολαρίων- το 2,2% της Deutsche Bank, το οποίο και την κατέστησε υπ’ αριθμόν 5 μέτοχό της. Μέσω της προβληματικής σήμερα Istithmar, η Dubai World απέκτησε το 2007 τα πολυκαταστήματα Barneys αντί 825 εκατ. δολαρίων. Πέρυσι, η Istithmar και η Nakheel απέκτησαν από κοινού μερίδιο 20% στο καναδικό Cirque du Soleil. Η Nakheel κατασκέυασε το «Παλμ Τζουμέιρα», το πρώτο και μικρότερο εκ των τριών τεχνητών νησιών στο σχήμα του φοίνικα που βρίσκονται έξω από τις ακτές του Ντουμπάι, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και «ο Κόσμος», ένα αρχιπέλαγος 300 τεχνητών νησιών που από ψηλά απεικονίζουν τον παγκόσμιο χάρτη. Επενδύσεις έχουν γίνει ακόμα και στη Ζιμπάμπουε, με όμιλο υπό την Dubai World να καταβάλλει 17 εκατ. δολ. για συμμετοχή σε θέρετρο πολυτελείας που διοργανώνει σαφάρι στην επαρχία Νότια Ματαμπέλελαντ.πηγη:http://news.kathimerini.gr