Αναλυτές υπογραμμίζοντας τη σημαντικότητα της συμφωνίας, και με την επιφύλαξη των επιμέρους όρων που ακόμη δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, αναφέρουν πως αυτή πραγματοποιήθηκε σε μια κρίσιμη στιγμή και ύστερα από αρκετή προετοιμασία τα προηγούμενα χρόνια. Οι εξελίξεις προλειαίνουν το έδαφος για την υπογραφή μιας αντίστοιχης συμφωνίας με την Αίγυπτο.
Θα μπορούσαν ακόμη να επιταχύνουν τη σύναψη αντίστοιχης συμφωνίας και με την Αλβανία. Ωστόσο η Άγκυρα φαίνεται πως κινείται παρασκηνιακά και σύμφωνα με πληροφορίες Έντι Ράμα και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκονται σε στενές επαφές ώστε να παραχωρηθεί στην Τουρκία ναύσταθμος στον Αυλώνα, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στον τουρκικό στόλο να αποκτήσει πρόσβαση στο Ιόνιο. Υπενθυμίζεται εξάλλου πως η αρχική συμφωνία Ελλάδας - Αλβανίας για ΑΟΖ, που είχε υπογραφεί το 2004, έχει ακυρωθεί με παρασκηνιακές παρεμβάσεις της Τουρκίας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Από την πλευρά του ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας έκανε λόγο για ιστορική μέρα, αμέσως μετά τη υπογραφή της με τον Ιταλό ομόλογό του Λουίτζι ντι Μάιο, και υποστήριξε ότι «επιβεβαιώνει το δίκαιο των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, ενώ παράλληλα κατοχυρώνει τα δικαιώματα των Ελλήνων αλιέων». Παράλληλα ο υπουργός Εξωτερικών άφησε αιχμές για τη διεθνή ισχύ του τουρκολυβικού συμφώνου, το οποίο χαρακτήρισε - και πάλι - ανυπόστατο.
Σύμφωνα με τον τομεάρχη Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργο Κατρούγκαλο, αν και θα πρέπει να μελετηθούν οι επιμέρους όροι, η συμφωνία είναι θετική εξέλιξη και παίρνει το νήμα της διαπραγμάτευσης από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. «Ήταν ενταγμένη σε ένα συνολικό σχέδιο στρατηγικής διπλωματίας που περιλάμβανε την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο και την σύναψη Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης όχι μόνο με την Ιταλία αλλά και την Αλβανία και την Αίγυπτο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Όπως σημείωσε ο κ. Κατρούγκαλος «το επόμενο βήμα θα πρέπει αφενός να είναι η άμεση επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο και αφετέρου η συνέχιση της προσπάθειας σύναψης συμφωνίας ΑΟΖ και με την Αίγυπτο, κομβική χώρα για την υπεράσπιση των εθνικών μας συμφερόντων». Πάντως, υπενθύμισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αν και «βάζει πλάτη» σε κρίσιμα ζητήματα, κάθε κίνηση «θα πρέπει να είναι ενταγμένη σε μια συστηματική στρατηγική που αυτή τη στιγμή λείπει. Για αυτό τον λόγο είναι επίκαιρο όσο ποτέ το αίτημα για σύγκληση Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών».
Τα «θολά» σημεία
Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν και ορισμένα «θολά» σημεία, καθώς δεν έχουν δοθεί ακόμη στη δημοσιότητα οι όροι της συμφωνίας. Το ένα κρίσιμο σημείο που δεν έχει αποσαφηνιστεί είναι η επήρεια των μικρών νησιών του Ιονίου, που επηρεάζουν και τη σχετική συμφωνία με την Αλβανία. Αν δηλαδή έχει μετακινηθεί και αυξηθεί σε σχέση με τη συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης του 1977 με την Ιταλία για την υφαλοκρηπίδα που απέδιδε περιορισμένη επήρεια από 32 μέχρι 70% . Παράλληλα άλλο κρίσιμο ζήτημα είναι αν δεν εκχωρεί το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 στα 12 μίλια, όπως έχει δικαίωμα από το 1982. Κάτι που συνδέεται άμεσα με το θέμα των δικαιωμάτων αλιείας στο Ιόνιο και την πρόβλεψη να ισχύουν τα ίδια για Έλληνες και Ιταλούς ψαράδες. Και αυτο γιατί τα δικαιώματα αλιείας, δύναται να εγείρουν αξιώσεις για το θέμα των χωρικών υδάτων.
Βάσει αυτών των δύο επίμαχων σημείων, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικός για τη συμφωνία, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι υποτάχθηκε σε μια συμφωνία που εξυπηρετεί τα ιταλικά συμφέροντα, αλλά υπονομεύει τα ελληνικά. «Όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση της ΝΔ πήρε το παλιό σχέδιο για Ελληνοϊταλική ΑΟΖ,, και το υπέγραψε όπως το απαιτούσαν οι Ιταλοί!!! Δεν τροποποιήθηκαν οι συντεταγμένες του 1977, που είχε την αδυναμία να δίνεται μειωμένη επήρεια σε ελληνικά νησιά, όπως τα Διαπόντια νησιά (70%) και τις Στροφάδες (32%, μόνο). Η συμφωνία του 1977 είχε τη δικαιολογία ότι υπογράφτηκε προ Δικαίου Θαλάσσης του 1982. Κυβέρνηση ΝΔ άφησε τα εν λόγω νησιά με περιορισμένη επήρεια, επιλογή που θα την βρει η χώρα μπροστά της», αναφέρει χαρακτηριστικά σε δήλωσή του και προσθέτει:
«Η ΝΔ για πρώτη φορά στη διεθνή ιστορία του Δικαίου της Θαλάσσης, αναγνώρισε σε τρίτους δικαιώματα σε ελληνική Αιγιαλίτιδα, δηλαδή σε ελληνική θαλάσσια περιοχή και παρέπεμψε σε ΕΕ την διαδικασία επέκτασης της δικής μας Αιγιαλίτιδας που είναι αποκλειστικό προνόμιο κάθε κράτους μέλους. Η ΝΔ έδωσε κυριαρχία χωρίς να πάρει τίποτα. Η ΑΟΖ όταν είναι ορθή εξυπηρετεί εξίσου και τις δύο πλευρές και δεν υπήρχε ουδείς λόγος, πλην της επικοινωνίας, να εκχωρηθεί ελληνικός θαλάσσιος χώρος για να συμφωνηθεί ΑΟΖ. Δεν υπάρχει λόγος να δίνουμε προίκα τα δικαιώματά μας. Η συμφωνία αυτή υπονομεύει γενικότερη θέση Ελλάδας στην περιοχή. ΥΓ. Δυστυχώς, για άλλη μια φορά ο ΣΥΡΙΖΑ υποτάχτηκε συμφωνώντας σε επιλογές της κυβέρνησης της ΝΔ που έκανε αυτό που εμείς ως κυβέρνηση για τους παραπάνω λόγους δεν κάναμε. Πρόκειται για σαφή υποχώρηση στην επικοινωνιακή πολιτική της ΝΔ».https://tvxs.gr/
