Όλα πιο δεξιά

Η κανονικοποίηση της ακροδεξιάς στον 21ο αιώνα είχε πρωταγωνιστή αρχικά το ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη, έναν ευφυή και εξαιρετικά παγαπόντη πολιτικό που μπόρεσε να ενώσει τον χώρο δεξιότερα της ΝΔ. Ο Καραμανλής τον είχε αποπέμψει το 2000 από τη ΝΔ με προσωπική του απόφαση, ενώ ο πατέρας του σημερινού πρωθυπουργού σιγόνταρε τον μετέπειτα αρχηγό του ΛΑΟΣ, λέγοντας πως «αν η ΝΔ πάψει να είναι ένα δημοκρατικά οργανωμένο, πολυσυλλεκτικό κόμμα, δεν έχει καμία ελπίδα να ξαναδεί εξουσία».

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε άδικο στην κρίση του. Ο Καραμανλής πήρε τις εκλογές του 2004 με ένα θηριώδες ποσοστό, 45,36%, κι ο Καρατζαφέρης έμεινε εκτός βουλής. Αργότερα το ΛΑΟΣ συγκυβέρνησε με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και τα κορυφαία του στελέχη έγιναν κορυφαία στελέχη της ΝΔ έπειτα από πρόσκληση του Σαμαρά, του αναντάμ–παπαντάμ ελλαδέμπορα της πολιτικής μας ζωής.

Η Χρυσή Αυγή μεσουράνησε για λίγα χρόνια εντός της κρίσης μέχρι τα στελέχη της να μπουν στη φυλακή, μετά από τις δολοφονίες που διέπραξαν ως εγκληματική οργάνωση. Ο ακροδεξιός χώρος, έπειτα από την απαγόρευση της καθόδου Κασιδιάρη, παραμένει κατακερματισμένος, με πολλούς και πολλές να διεκδικούν τις ψήφους τουλάχιστον του 13% των πολιτών που, όπως μας πληροφορούσε έρευνα του Έτερον, θα μπορούσε, «σε ορισμένες περιπτώσεις», να συμφωνήσει με αντιδημοκρατικές λύσεις.

Κι από την άλλη, το πολιτικό εκκρεμές έχει μετακινηθεί έτσι κι αλλιώς προς τα δεξιά, ό,τι και να βγάλει η κάλπη. Δεν εξετάζω εδώ τους λόγους, τα φαινόμενα όμως δεν απατούν.

•  Η ΝΔ, ενώ επί Καραμανλή χαρακτήριζε το ΛΑΟΣ «κόμμα ακραίας ανευθυνολογίας και λαϊκισμού», με τον Μητσοτάκη έχει ενσωματώσει την ακροδεξιά σε επίπεδο κορυφαίων υπουργών, με την αντιμεταναστευτική ρητορική της, την «εποποιΐα του Έβρου», τα εξοπλιστικά, τον φράχτη, την αγαστή συνεργασία με την εκκλησία, το φρενάρισμα των ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων. Είναι ο κατεξοχήν φορέας που στηρίζουν οι ακροδεξιοί πολίτες, χωρίς όμως να είναι ακροδεξιό κόμμα.

 

•  Ο ΣΥΡΙΖΑ παθαίνει συχνά τον λανθάνοντα εθνικισμό της Αριστεράς, γνωστό από τη δεκαετία του 1950. Δεν θα γκρεμίσει τον φράχτη (δεν το έκανε ούτε το 2015), δεν μιλάει για (την απολύτως απαραίτητη) νομιμοποίηση μεταναστών, δυσκολεύεται να διαφοροποιηθεί στα εθνικά θέματα ή σε ό,τι αφορά τους εξοπλισμούς και όταν το κάνει, κατηγορείται για μειοδοσία, έχει καθαρό πλέον σοσιαλδημοκρατικό οικονομικό πρόγραμμα χωρίς μεταβάσεις σε σοσιαλισμούς κι άλλα τέτοια επικίνδυνα.

 

•  Ακόμα και το ΚΚΕ κάνει εκπτώσεις. Έτσι εξηγείται η μνημονιακή Κούνεβα ως υποψήφια, η μνημονιακή Ξυροτύρη, η παραμονή του Ρούσση έπειτα από τον οχετό του ενάντια στους γκέι, η περίπου άρνηση της κλιματικής αλλαγής, η εξαιρετικά προβληματική, στην πραγματικότητα αντιδραστική, θέση του κόμματος για τον γάμο και την τεκνοθεσία των ΛΟΑΤΚΙ που αμπαλάρεται με συνδικαλιές πρώτου έτους που δεν ψαρώνουν κανέναν. Παράλληλα, ο Κουτσούμπας ως κινούμενο meme, η εμφάνισή του σε lifestyle εκπομπές ή στον Ζαραλίκο αλλάζουν τα επικοινωνιακά ισοζύγια στο κόμμα, όχι απαραίτητα για καλό.

 

•  Το ΜέΡΑ25 με την αλλοπρόσαλλη, μπερδεμένη και επί της ουσίας ξαναζεσταμένη ΔΗΜΗΤΡΑ του αρχηγού του, παίζει μπάλα με όρους του αλήστου μνήμης «καμία θυσία για το ευρώ – καμιά αυταπάτη για τη δραχμή» και οικονομικά, όπως με πληροφορούν οι επαΐοντες, είναι πιο δεξιά από τον ΣΥΡΙΖΑ του 2014, αλλά ακόμα και συνιστώσες των ΕΑΑΚ, μέσω της ΛΑΕ, το στηρίζουν. Χώρια ο αρχηγισμός, που κάποτε ήταν φοβερό πρόβλημα από πραγματικούς δημοκράτες, τώρα περνάει αβρόχοις ποσί ακριβώς από τους ίδιους.

 

•  Ο Βελόπουλος, όντας μακράν ο καλύτερος περφόρμερ στο debate, έχει πραγματικά ικανότητα να ενώνει ψεκασμένους, ντούρα και παραδοσιακή ακροδεξιά, alt–right και παραθρησκευτικό εκκλησίασμα, κανονικοποιώντας περαιτέρω κοινοβουλευτικά τον χώρο.

 

•  Σε όλο αυτό το σύμπαν, κάπου ρόλο παίζει και η Ζωή Κωνσταντοπούλου που, όπως μαθαίνουμε, την ανακάλυψαν οι φασίστες και δίνουν γραμμή να στηριχθεί, γι’ αυτό ίσως τσιμπάει στις δημοσκοπήσεις. Η Ζωή αντιπρεσπικότερη των αντιπρεσπικών κάνει παιχνίδι με διάφορες αντιφατικές ρητορικές πομφόλυγες. Στο τέλος παίζει και ένας Λαφαζάνης που έκανε, πλέον, φιλορωσικό κόμμα.
•   

Η ηγεμονία των συντηρητικών πολιτικών συνίσταται ακριβώς σε όλα τα παραπάνω. Η δεξιά ατζέντα απλώνεται σε όλο τον πολιτικό χώρο, πτυχώνεται σε θέσεις, εμφάσεις και γίνεται καθεστώς αλήθειας εναντίον του οποίου δεν μπορεί κανείς να αντιπαρατεθεί με αξιώσεις νίκης. Αυτά δουλεύτηκαν συστηματικά από οργανικούς διανοούμενους, δημοσιογράφους και ευφυείς πολιτικούς που από κοινού και ξεχωριστά όρισαν το μέτρο της πραγματικότητας, όρισαν τη δημόσια σφαίρα και τις συζητήσεις της.

Θα χρειαστεί να δουλέψουμε ακόμα πιο μεθοδικά εμείς για να μη βαθύνουν, για να μην γίνουν αξερίζωτα όσα η ηγεμονία αυτή υλοποιεί κι όσα, ακόμα χειρότερα, προοικονομεί. Μια μίνιμουμ ατζέντα θα μπορούσε να περιλαμβάνει περίπου τα εξής. Πρώτον, την απονομιμοποίηση των trickle-down economics, μια τάση που εκπορεύεται από τις ΗΠΑ και αγγίζει τους πάντες. Δεύτερον, να εργαστούμε για την επιστροφή του κράτους ως επενδυτικού παίκτη κι ως οργανωτή του σχεδιασμού της οικονομίας. Τρίτον, συμπερίληψη όλης της φεμινιστικής και ΛΟΑΤΚΙ ατζέντας εμφατικά και με πάθος. Τέταρτον, φιλομεταναστευτική και φιλοπροσφυγική ρητορική και υλοποίηση τέτοιων πολιτικών ως τον μόνο τρόπο να μην πτωχεύσει οικονομικά –και τούτη τη φορά οριστικά– η χώρα τα επόμενα δέκα χρόνια. Μεθοδολογικά χωράνε τα πάντα: έρευνες, εύρεση εύστοχων λαϊκών επιχειρημάτων, γιορτές συμπερίληψης, παρουσίαση καλών πρακτικών άλλων χωρών. Το ζήτημα είναι να γυρίσουμε τούμπα την ηγεμονία τους χωρίς εκπτώσεις στις δικές μας αξίες κι αυτό απαιτεί πολύ από τον χρόνο μας και άλλον τρόπο και πραγματική –όχι στα λόγια– οργάνωση αυτής της δουλειάς.https://www.epohi.gr