1923. Ο υψηλός πληθωρισμός άρχισε να οξύνει την οικονομική και πολιτική κρίση στη Γερμανία, πυροδοτώντας μια σειρά από απεργίες και κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα.Συμμορίες φασιστών άρχισαν να κινητοποιούνται ξανά στις μεγαλουπόλεις της Γερμανίας, προβάλλοντας αντισημιτικά και αντικυβερνητικά συνθήματα.
Στις αρχές Αυγούστου, ο Στάλιν έστειλε επιστολή στην αρμόδια επιτροπή της ΚΔ για το γερμανικό ζήτημα, καλώντας τα στελέχη της ΚΔ να αποθαρρύνουν τους γερμανούς κομμουνιστές από μια άμεση και πρόωρη προσφυγή στην ένοπλη εξέγερση και να μην τσιμπήσουν σε καμία περίπτωση στις προβοκάτσιες των φασιστικών επιδρομών, όπως είχε συμβεί το Μάρτη του 1921. Η Γερμανία δεν ήταν ακόμη σε επαναστατική κατάσταση. Το KPD δεν μπορούσε να καταλάβει άμεσα στην εξουσία. Η πλειοψηφία των εργατών ήταν ακόμη με τους σοσιαλδημοκράτες.
Τον Αύγουστο, ο πληθωρισμός άρχισε να φτάνει σε δυσθεώρητα ύψη, οδηγώντας το εργατικό εισόδημα στα τάρταρα. Σε έκκληση των κομμουνιστών για γενική απεργία, ο επικεφαλής των σοσιαλδημοκρατικών συνδικάτων Οτο Βελς αρνήθηκε κάθε κουβέντα για πάλη ενάντια στην κυβέρνηση.
Εντούτοις, ένα μαζικό κύμα απεργιών καθώς και καταλήψεων εργοστασίων άρχισε να ξεσπά ξανά σε όλη τη Γερμανία, κινητοποιώντας πάνω από 3,5 εκατομμύρια εργάτες.
23 Οκτώβρη 1923: Η ένοπλη εξέγερση της εργατικής τάξης του Αμβούργου
1923. Ο υψηλός πληθωρισμός άρχισε να οξύνει την οικονομική και πολιτική κρίση στη Γερμανία, πυροδοτώντας μια σειρά από απεργίες και κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα.
Συμμορίες φασιστών άρχισαν να κινητοποιούνται ξανά στις μεγαλουπόλεις της Γερμανίας, προβάλλοντας αντισημιτικά και αντικυβερνητικά συνθήματα.
Στις αρχές Αυγούστου, ο Στάλιν έστειλε επιστολή στην αρμόδια επιτροπή της ΚΔ για το γερμανικό ζήτημα, καλώντας τα στελέχη της ΚΔ να αποθαρρύνουν τους γερμανούς κομμουνιστές από μια άμεση και πρόωρη προσφυγή στην ένοπλη εξέγερση και να μην τσιμπήσουν σε καμία περίπτωση στις προβοκάτσιες των φασιστικών επιδρομών, όπως είχε συμβεί το Μάρτη του 1921. Η Γερμανία δεν ήταν ακόμη σε επαναστατική κατάσταση. Το KPD δεν μπορούσε να καταλάβει άμεσα στην εξουσία. Η πλειοψηφία των εργατών ήταν ακόμη με τους σοσιαλδημοκράτες.
Τον Αύγουστο, ο πληθωρισμός άρχισε να φτάνει σε δυσθεώρητα ύψη, οδηγώντας το εργατικό εισόδημα στα τάρταρα. Σε έκκληση των κομμουνιστών για γενική απεργία, ο επικεφαλής των σοσιαλδημοκρατικών συνδικάτων Οτο Βελς αρνήθηκε κάθε κουβέντα για πάλη ενάντια στην κυβέρνηση.
Εντούτοις, ένα μαζικό κύμα απεργιών καθώς και καταλήψεων εργοστασίων άρχισε να ξεσπά ξανά σε όλη τη Γερμανία, κινητοποιώντας πάνω από 3,5 εκατομμύρια εργάτες.
Μέσα στην έντονη πολιτική και οικονομική κρίση, ο καγκελάριος Κούνο οδηγούνταν σε παραίτηση. Στο υπουργικό συμβούλιο άρχισε ο χορός των παραιτήσεων και μετακινήσεων. Η κυβερνητική αστάθεια έφερνε ξανά τους σοσιαλδημοκράτες του SPD προ των ευθυνών τους απέναντι στη γερμανική αστική τάξη.
Κατόπιν εισήγησης του πρώην κεντριστή, νυν στελέχους του SPD Ρούντολφ Χίλφερντινγκ, το SPD στήριζε τη δημιουργία μιας κυβέρνησης με πρωθυπουργό το δεξιό Γκουστάφ Στρέσεμαν του DVP (Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα), που το 1920 είχε στηρίξει το πραξικόπημα των Φράϊκορπς!
Σημαντικό τμήμα εργατών άρχισε να εγκαταλείπει τη σοσιαλδημοκρατία και να εντάσσεται στις γραμμές των κομμουνιστών, και στα εργοστασιακά σωματεία στην πλευρά των συγκρούσεων και των απεργιών. Η επαναστατική κατάσταση άρχισε να ωριμάζει.
Τον Οκτώβρη, στη Σαξονία και τη Θουριγγία, τμήμα της ηγεσίας του SPD αποφάσισε να συμμετάσχει σε κυβέρνηση ενιαίου μετώπου με τους κομμουνιστές του KPD, σε ρήξη με την κεντρική πολιτική κατεύθυνση του SPD, που πλέον συνεργαζόταν με τους δεξιούς του DVP.
Η πολιτική και οικονομική κρίση που ξεσπούσε ευνοούσε τη δημιουργία μιας κυβέρνησης που δεν ήταν ακόμη δικτατορία του προλεταριάτου, αλλά μπορούσε να λάβει επαναστατικά μέτρα στις παραμονές της επανάστασης, εξοπλίζοντας την εργατική τάξη για την επικείμενη επαναστατική αναμέτρηση. Ο Εμπερτ καλούσε ξανά το επιτελείο της Ράιχσβερ να αναλάβει δράση.
Υπό την οπορτουνιστική ηγεσία των Μπράντλερ και Ταλχάιμερ, ηγετικών στελεχών του KPD, η κυβέρνηση της Σαξονίας δεν έλαβε κανένα επαναστατικό μέτρο ανακούφισης των εργατών, έστω με την απαλλοτρίωση των πολυπληθέστατων ογκωδών κατοικιών των πρώην αριστοκρατών, που έμεναν ερμητικά κλειστές για τους χιλιάδες άστεγους εργάτες, μέτρα που είχε άμεσα πάρει η βραχύβια Σοβιετική Δημοκρατία της Βαυαρίας τρία χρόνια πριν.
Στην ουσία, η κυβέρνηση αυτή δε διέφερε σε τίποτα από μια κυβέρνηση ταξικής συνδιαλλαγής και συνεργασίας ανάμεσα σε ρεφορμιστές πολιτικούς. Αντί να οξύνει την επαναστατική κρίση και να επιταχύνει την επαναστατική άνοδο των μαζών, η κυβέρνηση της Σαξονίας καθησύχαζε και συγκρατούσε την εργατική τάξη, υποτάσσοντάς την σε ρεφορμιστικά σοσιαλδημοκρατικά πλαίσια.
Ο σχηματισμός της κυβέρνησης ενιαίου μετώπου άρχισε να συζητείται έντονα μέσα στο KPD από το Γενάρη.
Ο Ερνστ Τέλμαν ήταν από τα βασικά στελέχη μέσα στο κόμμα που εντόπισαν έγκαιρα τον κίνδυνο από τότε και άσκησαν δριμύτατη κριτική στην καθοδήγηση Μπράντλερ-Ταλχάιμερ, κατηγορώντας την ότι θέλει να οδηγήσει τους κομμουνιστές σε μια μακρόχρονη κυβέρνηση ενιαίου μετώπου με τους σοσιαλδημοκράτες, αφοπλίζοντας την εργατική τάξη, δίνοντας χρόνο στο αστικό σύστημα εξουσίας να σταθεροποιηθεί.
Η κριτική του Τέλμαν βασιζόταν στην ανάλυση του Μπράντλερ, που έφερνε ως παράδειγμα για την κυβέρνηση ενιαίου μετώπου την τακτική των μπολσεβίκων στην επανάσταση του 1905, που σε καμία περίπτωση δεν συνδέεοταν με την προοπτική του KPD να πυροδοτήσει άμεσα την προλεταριακή επανάσταση και να πάρει την εξουσία σε όλη τη Γερμανία.
Από την πλευρά της ΚΔ, ο Τρότσκι, από κοινού με τον Καρλ Ράντεκ και με τη συνενοχή του Ζηνόβιεφ, στήριζε την οπορτουνιστική πολιτική των Μπράντλερ και Ταλχάιμερ. Ο Τρότσκι ετοιμαζόταν να ανοίξει μέτωπο με το λενινιστικό πρόγραμμα των μπολσεβίκων στην ΕΣΣΔ και ελλείψει οπαδών του στο μπολσεβίκικο κόμμα αναζητούσε τη στήριξη των σοσιαλδημοκρατών της Δύσης. Ως λαϊκός επίτροπος Στρατιωτικών Υποθέσεων φρόντιζε επιμελώς να φιλοτεχνήσει στο εξωτερικό το προφίλ του «δεύτερου μεγάλου ηγέτη των μπολσεβίκων μετά τον Λένιν». H δεξιά καθοδήγηση του KPD βόλευε την τακτική του Τρότσκι να αποκαταστήσει δεσμούς με τη διεθνή σοσιαλδημοκρατία.
Μόλις, πέντε χρόνια πριν, τον Απρίλη του 1917, ο Τρότσκι έκανε εκκλήσεις για ενότητα των μενσεβίκων και των μπολσεβίκων. Στο άνοιγμα που έκανε το μπολσεβίκικο κόμμα, τον Αύγουστο του 1917, σε στελέχη των μενσεβίκων και των εσέρων που διάκειντο ευμενώς προς τους μπολσεβίκους, ο Τρότσκι έδωσε το παρών, αποσύροντας τις προγενέστερες αντιμπολσεβίκικες προγραμματικές και ιδεολογικές του θέσεις, δηλώνοντας ότι «θα βαράει προσοχή στις αποφάσεις του κόμματος». Τώρα ένιωθε «δυνατός» για να πάρει τη ρεβάνς.
Αντί να ενισχύσουν τις κριτικές φωνές στελεχών του KPD, όπως του Τέλμαν, προκειμένου να ενισχύσουν την επαναστατική κατεύθυνση στο KPD, οι Τρότσκι και Ράντεκ φρόντιζαν αυτές οι φωνές να απομονωθούν μέσα στο κόμμα ως «αριστερίστικες». Ενδεικτική της συνθηκολόγησης απέναντι στη δεξιά καθοδήγηση του KPD είναι η ανακοίνωση της Εκτελεστικής Γραμματείας της Κομμουνιστικής Διεθνούς για τη σύγκρουση μέσα στο KPD με θέμα την κυβέρνηση ενιαίου μετώπου, που δεν ασκεί καθόλου κριτική στην καθοδήγηση του KPD όσον αφορά τις θέσεις του Μπράντλερ για το ρωσικό 1905.
Στις αρχές Οκτώβρη, ο Στάλιν θέτει στην αρμόδια επιτροπή της ΚΔ, ζήτημα το KPD να διατυπώσει άμεσα το σύνθημα για τη δημιουργία σοβιέτ στη Γερμανία. Ο Μπουχάριν συναινεί. Οι Τρότσκι και Ράντεκ αντιτείνουν ότι… είναι αρκετά τα εργοστασιακά σωματεία!
Ο Ζηνόβιεφ συντάσσεται με τους τελευταίους. Η πρόταση του Στάλιν μειοψηφεί. Ο Τρότσκι, που εμφανιζόταν λάβρος υπέρ της δημιουργίας σοβιέτ στην Κίνα των μερικών εκατομμυρίων εργατών το 1926, όταν ακόμη το αριστερό Κουομιτάγκ του Βουχάν συγκέντρωνε τη στήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας δεκάδων εκατομμυρίων κινέζων αγροτών, το 1923, με επαναστατική κατάσταση στη Γερμανία των 15 εκατομμυρίων εργατών, με την πρόσφατη παρακαταθήκη των σοβιέτ του Βερολίνου, του Μονάχου και του Ρουρ, προτιμούσε… τα εργοστασιακά σωματεία. Τα σοβιέτ θα… τρόμαζαν τους σοσιαλδημοκράτες εταίρους στην κυβέρνηση της Σαξoνίας.
Κάτω από την πίεση των επαναστατικών στελεχών του KPD, με πρωτεργάτη τον Τέλμαν, μετά από αλλεπάλληλες ταλαντεύσεις, η ΚΕ του KPD όρισε ημερομηνία για ένοπλη εξέγερση των εργατών. Πιστή στην απόφαση του κόμματος έμεινε μόνο η καθοδήγηση του KPD στο Αμβούργο, που έσωσε την τιμή του KPD και της γερμανικής εργατικής τάξης.
Ξημερώματα στις 23 Οκτώβρη, οι εργάτες του Αμβούργου, υπό την καθοδήγηση του Ερνστ Τέλμαν, επιτέθηκαν στα αστυνομικά τμήματα, απαλλοτρίωσαν τον οπλισμό τους και έστησαν οδοφράγματα στην πόλη, τσακίζοντας τις επιθέσεις της αστυνομίας επί δύο μέρες και περιμένοντας τις υπεσχημένες ενισχύσεις από την κυβέρνηση της Σαξονίας για να αναμετρηθούν με το στρατό.
Σε Σαξονία και Θουριγγία, ο στρατός αιφνιδίασε τους εργάτες, συλλαμβάνοντας τους ηγέτες τους και ανατρέποντας την κυβέρνηση του ενιαίου μετώπου. Στο Αμβούργο, επί μια μέρα και μια νύχτα οι εξεγερμένοι εργάτες αντιστάθηκαν σθεναρά στο στρατό. Στο τέλος υποχώρησαν συντεταγμένα, με ελάχιστες απώλειες συγκριτικά με τις προγενέστερες αναμετρήσεις.
Ο θρύλος του κόκκινου Αμβούργου θα στοίχειωνε για πολύ ακόμη τον ύπνο των αστών και του βασικού πολιτικού τους στηρίγματος, πλέον, των σοσιαλδημοκρατών ηγετών.
Πηγή: Μπροσούρα της ΚΟΝΤΡΑ, Μάης 2015: “Διδάγματα από το Μασοπόλεμο. KPD (Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας) Η συνεπής αντιφασιστική και επαναστατική οργάνωση της γερμανικής εργατικής τάξης”.http://vathikokkino.gr/
