Ουάσινγκτον
Οι
ασιατικοί ελέφαντες συμπαραστέκονται στους στενοχωρημένους φίλους τους,
αγγίζοντάς τους τρυφερά με την προβοσκίδα τους και «μιλώντας» τους
απαλά, σύμφωνα με αμερικανούς ερευνητές του Πανεπιστημίου Έμορι.Η μελέτη των ειδικών επικεντρώθηκε σε μια ομάδα 26 ασιατικών
ελεφάντων που ζούσε υπό συνθήκες αιχμαλωσίας, σε προστατευόμενη περιοχή
στη νότια Ταϊλάνδη. Για ένα διάστημα περίπου ενός έτους, οι ερευνητές
παρακολουθούσαν τη συμπεριφορά των παχύδερμων. Εντόπισαν λοιπόν μεταξύ
άλλων, συμβάντα κατά τα οποία κάποιος ελέφαντας εμφάνιζε συμπεριφορές
στρες και οι υπόλοιποι ανταποκρίνονταν, προσπαθώντας να τον βοηθήσουν.Όπως φάνηκε λοιπόν, οι γύρω ελέφαντες ανταποκρίνονταν στον
στενοχωρημένο φίλο τους με τρόπο που θα μπορούσε να παραπέμπει στην
ανθρώπινη συμπεριφορά, καθώς έσπευδαν να τον παρηγορήσουν
χρησιμοποιώντας σωματική επαφή μέσω της προβοσκίδας τους.
Παρηγοριά στον… ελέφαντα
Οι ερευνητές είδαν ότι ο στενοχωρημένος ελέφαντας θα πήγαινε σε ένα πιο απόμερο σημείο, ενώ λίγο αργότερα ένας δεύτερος ελέφαντας θα τον ακολουθούσε βάζοντας τρυφερά την προβοσκίδα του επάνω στο κεφάλι ή μέσα στο στόμα του. Η κίνηση της προβοσκίδας στο στόμα, σύμφωνα με τους ειδικούς, φαίνεται να μεταφράζεται ως χειραψία ή αγκαλιά.«Πρόκειται για μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή καθώς ο πρώτος ελέφαντας θα μπορούσε να δαγκώσει την προβοσκίδα του δεύτερου. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Είναι σχεδόν σαν να λέει ο δεύτερος: “Είμαι εδώ για να σε βοηθήσω, όχι για να σε πληγώσω”» εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης δρ Τζόσουα Πλότνικ. Επιπλέον, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ο ελέφαντας που έσπευδε να βοηθήσει τον φίλο του, χρησιμοποιούσε πολύ συγκεκριμένες κραυγές. «Οι κραυγές αυτές θυμίζουν σχεδόν “τιτίβισμα”» αναφέρει ο ίδιος. «Δεν έχω ξανακούσει τις κραυγές αυτές από έναν ελέφαντα όταν για παράδειγμα εκείνος βρίσκεται μόνος κάπου. Ενδεχομένως να είναι ένα σαν να του λέει, “Σςςςςς, όλα θα πάνε καλά”. Σαν το είδος του καθησυχαστικού ήχου, που θα χρησιμοποιούσε για παράδειγμα, ένας ενήλικος για να παρηγορήσει ένα μωρό» προσθέτει ο δρ Πλότνικ.«Δεδομένων των ισχυρών κοινωνικών δεσμών που διατηρούν οι ελέφαντες στις ομάδες τους, το γεγονός ότι ενδιαφέρονται τόσο για τους άλλους δεν αποτελεί έκπληξη» αναφέρει ο δρ Φρανς ντε Βαλ, καθηγητής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης.
«Από τη μελέτη μας φάνηκε ότι οι ελέφαντες στρεσάρονται όταν βλέπουν τους συντρόφους τους στενοχωρημένους και κάνουν κινήσεις προκειμένου να τους ηρεμήσουν παρόμοιες με εκείνες που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι και οι χιμπατζήδες» προσθέτει ο ίδιος.
Τα νέα ευρήματα έρχονται να ενισχύσουν προηγούμενες μελέτες οι οποίες είχαν δείξει ότι οι ελέφαντες έχουν την ικανότητα της ενσυναίσθησης – του να βιώνουν δηλαδή τα συναισθήματα του διπλανού τους και να ανταποκρίνονται σε αυτά στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν.
Βήμα Science
Οι ερευνητές είδαν ότι ο στενοχωρημένος ελέφαντας θα πήγαινε σε ένα πιο απόμερο σημείο, ενώ λίγο αργότερα ένας δεύτερος ελέφαντας θα τον ακολουθούσε βάζοντας τρυφερά την προβοσκίδα του επάνω στο κεφάλι ή μέσα στο στόμα του. Η κίνηση της προβοσκίδας στο στόμα, σύμφωνα με τους ειδικούς, φαίνεται να μεταφράζεται ως χειραψία ή αγκαλιά.«Πρόκειται για μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή καθώς ο πρώτος ελέφαντας θα μπορούσε να δαγκώσει την προβοσκίδα του δεύτερου. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Είναι σχεδόν σαν να λέει ο δεύτερος: “Είμαι εδώ για να σε βοηθήσω, όχι για να σε πληγώσω”» εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης δρ Τζόσουα Πλότνικ. Επιπλέον, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ο ελέφαντας που έσπευδε να βοηθήσει τον φίλο του, χρησιμοποιούσε πολύ συγκεκριμένες κραυγές. «Οι κραυγές αυτές θυμίζουν σχεδόν “τιτίβισμα”» αναφέρει ο ίδιος. «Δεν έχω ξανακούσει τις κραυγές αυτές από έναν ελέφαντα όταν για παράδειγμα εκείνος βρίσκεται μόνος κάπου. Ενδεχομένως να είναι ένα σαν να του λέει, “Σςςςςς, όλα θα πάνε καλά”. Σαν το είδος του καθησυχαστικού ήχου, που θα χρησιμοποιούσε για παράδειγμα, ένας ενήλικος για να παρηγορήσει ένα μωρό» προσθέτει ο δρ Πλότνικ.«Δεδομένων των ισχυρών κοινωνικών δεσμών που διατηρούν οι ελέφαντες στις ομάδες τους, το γεγονός ότι ενδιαφέρονται τόσο για τους άλλους δεν αποτελεί έκπληξη» αναφέρει ο δρ Φρανς ντε Βαλ, καθηγητής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης.
«Από τη μελέτη μας φάνηκε ότι οι ελέφαντες στρεσάρονται όταν βλέπουν τους συντρόφους τους στενοχωρημένους και κάνουν κινήσεις προκειμένου να τους ηρεμήσουν παρόμοιες με εκείνες που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι και οι χιμπατζήδες» προσθέτει ο ίδιος.
Τα νέα ευρήματα έρχονται να ενισχύσουν προηγούμενες μελέτες οι οποίες είχαν δείξει ότι οι ελέφαντες έχουν την ικανότητα της ενσυναίσθησης – του να βιώνουν δηλαδή τα συναισθήματα του διπλανού τους και να ανταποκρίνονται σε αυτά στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν.
Βήμα Science
