Mετατραυματική διαταραχή: Όταν οι κακές αναμνήσεις πονάνε πολύ

Τι είναι η μετατραματική διαταραχή;

Από τη Δρ. Μυρσίνη Κωστοπούλου Κλινική Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπεύτρια. 

Πρόκειται για μια αγχώδη διαταραχή που εμφανίζεται σε άτομα που έχουν ζήσει ένα εξαιρετικά φορτισμένο τραυματικό γεγονός, όπως, π.χ., πόλεμο, βιασμό, φυσική καταστροφή, ατύχημα, βασανιστήρια, απαγωγή, φυλάκιση. Το άτομο μπορεί να ήταν θύμα, μάρτυρας ή να έμαθε ότι κάποιος άλλος υπήρξε θύμα μιας ακραίας και αναπάντεχης κατάστασης. Τα συμπτώματα εκδηλώνονται αμέσως μετά το τραύμα, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζονται και ύστερα από χρόνια.

Αυτά περιλαμβάνουν:

Εισερχόμενες εικόνες, αναμνήσεις, αιφνίδια φλασμπάκ, επαναλαμβανόμενους εφιάλτες που κατακλύζουν τον ψυχισμό του ατόμου.     ·

Συναισθηματικό μούδιασμα: Το άτομο αδυνατεί να αντιδράσει θετικά, ενώ υπεραντιδρά μόνο στα αρνητικά ερεθίσματα. Αυτό έχει ερμηνευτεί στη βιβλιογραφία ως μια μορφή ψυχολογικής άμυνας όπου το άτομο προστατεύει τον εαυτό του από μια επώδυνη συναισθηματική κατάσταση που συνδέεται με την αναβίωση του γεγονότος.

Αποφευκτική συμπεριφορά: Οποιοδήποτε αντικείμενο, άνθρωπος, κατάσταση ή γεγονός συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με το τραύμα αποτελεί εστία φόβου και το άτομο το αποφεύγει.

 Έντονο άγχος, ευερεθιστότητα, ψυχοκινητική ανησυχία, αντίδραση ξαφνιάσματος.           

Τι προκαλεί τη μετατραματική διαταραχή και πώς αντιμετωπίζεται;

Καθοριστικό ρόλο στην εκδήλωση της διαταραχής παίζει · σοβαρότητα του τραυματικού γεγονότος, η εγγύτητα του ατό­μου σε αυτό και η αρχική αντίδρασή του, η οποία συνήθους πε­ριλαμβάνει έντονη αίσθηση φόβου, τρόμου και αβοηθησίας. Ο τρόπος με τον οποίο το άτομο ερμηνεύει το τραυματικό γεγο­νός είναι καθοριστικός. Εάν βιώσει το γεγονός ως ανεξέλεγκτο και απρόβλεπτο θα αντιδράσει υπερβολικά σε αυτό, η προσοχή του θα αρχίσει να εστιάζεται μόνο στα απειλητικά ερεθίσματα, τα οποία με τη σειρά τους θα ενισχύσουν την αναβίωση του τραύματος και θα διαιωνίσουν το στρες και τη βαθύτερη αί­σθηση αβοηθησίας. Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία εί­ναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στο μετατραυματικό άγχος.

Πε­ριλαμβάνει την αναβίωση του τραύματος στη φαντασία του α­τόμου και την επαναξιολόγηση των απειλητικών καταστάσεων που αποφεύγει μέσω της σταδιακής έκθεσής του σε αυτές. Στό­χος είναι η μείωση του άγχους και η αύξηση της αίσθησης ε­λέγχου του ατόμου στη ζωή του. Το άτομο καλείται ουσιαστι­κά να τροποποιήσει τις δυσλειτουργικές πεποιθήσεις του που σχετίζονται με μια αυξημένη αίσθηση κινδύνου και προσωπι­κής ευαλωτότητας. Εναλλακτικά η ομαδική ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, καθώς οι έρευνες δείχνουν ότι μειώνει την αίσθηση απομόνωσης και ενισχύει την κοινωνική στήριξη και την αυτοεκτίμηση του ατόμου. Σε ορι­σμένες περιπτώσεις η φαρμακευτική αγωγή με αντικαταθλι­πτικά μπορεί να ενδυναμώσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.http://www.boro.gr