Για τον περισσότερο κόσμο, οι κλιματικές αλλαγές και η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι φαινόμενα που έχουν ελάχιστες έως μηδαμινές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των απλών ανθρώπων.
Στα απομακρυσμένα νησιωτικά κρατίδια του Ειρηνικού, όμως, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Τη δεκαετία του 1990, η στάθμη του ωκεανού άρχισε να ανεβαίνει απότομα. Η μορφολογία των ακτών άλλαξε, όπως και η ζωή των εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων που ζουν εκεί. Σήμερα, ο χρόνος μοιάζει να κυλά αντίστροφα για αυτές τις εκατοντάδες νησίδες, οι οποίες μόλις που ξεμυτίζουν από την επιφάνεια της θάλασσας. Με το μέγιστο υψόμετρο να ανέρχεται σε λίγα μόλις μέτρα, αποτελούν την τέλεια «βορά» ενός πλανήτη που αλλάζει. Ο Σταύρος Μαυρογένης είναι ο πρώτος Ελληνας στην ιστορία που πάτησε το πόδι του στα νησιά Τόνγκα ως ερευνητής του ΕΚΕΠΕΚ (Ευρωπαϊκό Κέντρο Περιβαλλοντικών Ερευνών και Κατάρτισης) και υποψήφιος διδάκτορας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Η διατριβή του για τα μικρά νησιωτικά κράτη έπεσε στην αντίληψη διεθνών οργανισμών. «Ουσιαστικά η αποστολή μου χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση της Νορβηγίας, η οποία υλοποιεί πολύ αξιόλογα προγράμματα αρωγής των αναπτυσσόμενων χωρών που αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα. Εμεινα εκεί ένα μήνα, ολόκληρο τον περασμένο Οκτώβρη». Καθήκον του ήταν η επίβλεψη των έργων που διενεργούνται για να αποσοβηθεί αυτό που σήμερα φαντάζει αναπόφευκτο, να χαθούν τα νησάκια οριστικά. «Ολα αυτά τα νησιά είναι κοραλλιογενή. Αυτό, σε συνδυασμό με την υψηλή θερμοκρασία των υδάτων σε αυτήν την περιοχή, ανεβάζει τη στάθμη της θάλασσας πολύ περισσότερο από ό,τι οπουδήποτε αλλού στον πλανήτη. Αυτό που δεν ξέρει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι στους παγκόσμιους ωκεανούς δεν ισχύει το αξίωμα των συγκοινωνούντων δοχείων.Δηλαδή, ενώ τα τελευταία χρόνια στη Μεσόγειο η στάθμη έχει ανέβει λίγα χιλιοστά, στις κοραλλιογενείς ατόλες του Ειρηνικού η άνοδος υπολογίζεται στα επτά εκατοστά», λέει ο 29χρονος ερευνητής. Η λογική των προγραμμάτων βοήθειας των Νησιών Τόνγκα θυμίζει... Ολλανδία. Οι διεθνείς οργανισμοί προσπαθούν να αξιοποιήσουν τη φύση για να δημιουργήσουν φράγματα και να προστατέψουν τη γη από την επέλαση της θάλασσας. Η μόνη τους ελπίδα είναι τα μανγκρόβια, ένα είδος πυκνών θάμνων οι οποίοι μπορούν να σχηματίσουν ένα φυσικό τείχος γύρω από τις ακτές. Προσπάθειες για να συγκρατηθεί η θάλασσα είχαν γίνει και στο παρελθόν, για διαφορετικούς λόγους, όμως, όλες τους απέτυχαν».
Βασίλειο διαφθοράς
Ο βασικός λόγος αποτυχίας των προγραμμάτων αρωγής στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν είναι άλλος από τη διαφθορά, καθώς τα λεφτά δεν φτάνουν σχεδόν ποτέ στον προορισμό τους. Τα παραδείγματα διαφθοράς εις βάρος των νησιών δεν είναι λίγα. Σε μία περίπτωση, πήραν τα χρληματα για να τοποθετήσουν σακιά με άμμο και να φτιάξουν φράγματα στην παραλία. «Αντί για άμμο, όμως, έβαλαν... ζάχαρη. Με την πρώτη παλίρροια, τα σακιά έλιωσαν και τα χρήματα ξοδεύτηκαν χωρίς κανένα αποτέλεσμα». Μια ακόμη πρόκληση των δυτικών επιστημόνων που επισκέπτονται τα νησιά του Ειρηνικού είναι η ενημέρωση των κατοίκωνhttp://www.real.gr.
