Η 28χρονη Ιρανή ζωγράφος Αλα Ντεγκάν (Ala Dehghan) δίνει ζωή σε μια πληθώρα φανταστικών όντων και αντικειμένων, τα οποία δημιουργούν έναν εικαστικό μικρόκοσμο συμβόλων και κωδίκων. Η έκθεσή της με τίτλο «The upside-down scenery» στην γκαλερί Καλφαγιάν εντυπωσιάζει.
Δεν επιθυμεί η τέχνη της να καταγραφεί ως πολιτική. Την ενδιαφέρει το ατομικό, το προσωπικό, γι' αυτό και η εικαστική της γλώσσα είναι ιδιαίτερα ποιητική.«Φυσικά είναι αδύνατον να παραβλέψεις ό,τι συμβαίνει γύρω σου. Το πολιτικό βρίσκεται παντού. Οι ζωές μας είναι συνδεδεμένες με την πολιτική κατάσταση. Γι' αυτό και συνήθως όταν με ρωτούν αν είναι δύσκολο να είσαι καλλιτέχνης στο Ιράν απαντώ: "Αντίθετα, η πολιτική κατάσταση το κάνει ευκολότερο, γιατί έχεις πάντα ιδέες και ερεθίσματα για νέα έργα"», λέει. Ηρθε στην Αθήνα από το Λονδίνο όπου βρίσκεται από τις αρχές του έτους για ένα residency (έως τον Μάιο) στο Delfina Foundation.Γεννημένη στην Τεχεράνη απέκτησε γρήγορα πολύ καλές σχέσεις με την τέχνη εξαιτίας της μητέρας της. Γνωστή σχεδιάστρια μόδας με έμφαση στην τέχνη του κεντήματος εμφύσησε την αγάπη της στις δύο κόρες της. Η Αλα ξεκίνησε να σπουδάζει (θεωρητικά και πρακτικά) την τέχνη της μοναδικής περσικής ζωγραφικής, τη μακραίωνη ιρανική παράδοση της τέχνης της μικρογραφίας, ενώ έκανε μεταπτυχιακό στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου της Τεχεράνης (στο τμήμα ζωγραφικής). Η αδελφή της είναι σήμερα graphic designer, αλλά και ζωγράφος.«Η Αλα Ντεγκάν έχει ένα δικό της προσωπικό λεξιλόγιο. Είναι από απλό έως αφελές, πνευματώδες και ειρωνικό, σκοτεινό. Νομίζω ότι είναι πολύ εύκολο για κάθε θεατή να ταυτιστεί μαζί του και την ίδια στιγμή να μαγευτεί από το οπτικό της παιχνίδι», εξηγεί ο επιμελητής της πρώτης της έκθεσης στην Ελλάδα, Βαλί Μαχλούτζι. Ιρανός και ο ίδιος, ζει τον τελευταίο χρόνο στην Αθήνα. Πουθενά αλλού στην Ευρώπη δεν αισθάνεται τόσο οικεία όσο στην Αθήνα.Εφτασε στην Αθήνα έπειτα από πρόσκληση της διευθύντριας του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Αννας Καφέτση. Του ζήτησε να γράψει τον κατάλογο της έκθεσης του Ιρανού Υ.Ζ. Κάμι, που παρουσιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2009 στο ΕΜΣΤ. «Ηρθα πολλές φορές στην Αθήνα γι' αυτό τον λόγο. Μπόρεσα να διατηρήσω ένα σπίτι κι έτσι σκέφτηκα να το εκμεταλλευτώ. Μου αρέσει πάρα πολύ. Περισσότερο από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη. Οι προσωπικές σχέσεις και το στιλ μοιάζουν πολύ με το Ιράν», τονίζει.
Ταξιδεύει πολύ καθώς επιμελείται εκθέσεις Ιρανών καλλιτεχνών. Στα επόμενα σχέδιά του είναι μια έκθεση Ιρανών φωτογράφων στο Μουσείο Φωτογραφίας της Θεσσαλονίκης. Μιλάει για μια πολύ ζωντανή ιρανική εικαστική σκηνή στην Τεχεράνη.
«Οι γκαλερί υπερπλασιάστηκαν τα τελευταία 6-7 χρόνια. Η σκηνή εξερράγη μπορούμε να πούμε. Η ενέργειά της είναι πολύ μεγάλη. Οταν πρωτόρθα στην Αθήνα, μου έκανε εντύπωση, περίμενα μεγαλύτερη κινητικότητα. Σκέφτηκα ότι η ατμόσφαιρα στην Τεχεράνη μοιάζει με τη Νέα Υόρκη συγκριτικά με την Αθήνα! Σε εγκαίνια στην Τεχεράνη εμφανίζονται εκατοντάδες άνθρωποι».
Φυσικά, η ιρανική σκηνή έχει ακόμα πολλά προβλήματα να ξεπεράσει, με πρώτο και καλύτερο τη λογοκρισία και εν συνεχεία τη φυλακή. «Κανένας Ιρανός τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας δεν αγοράζει τέχνη. Επιπλέον, η σκηνή κινείται σύμφωνα με τις επιταγές της δυτικής αγοράς τέχνης. Της λείπει η κριτική και θεωρητική ανάλυση. Η τέχνη για τους Ιρανούς καλλιτέχνες σήμερα είναι το σήμα κατατεθέν, η μάρκα της δημιουργικότητάς τους. Και είναι πολύ σημαντική, γιατί έτσι εκφράζονται. Και η έκφρασή τους είναι πολύ έντονη και δυνατή».«Την πρώτη μου δουλειά», εξηγεί η Αλα, «την έδειξα ιδιωτικά σε ένα στούντιο. Πολλοί καλλιτέχνες το κάνουν. Μπορείς να δείξεις τα έργα σου οπουδήποτε, όχι μόνο σε γκαλερί».info: Γκαλερί «Καλφαγιάν» Χάρητος 11, Κολωνάκι. Διάρκεια έως 5 Μαρτίουhttp://www.newsbomb.gr/.
