«Τι μου έμαθε η Νέα Υόρκη» Η σκηνοθέτις Βάλερι Κοντάκος αναζητεί ιδέες μέσα από τη νεοϋορκέζικη εμπειρία της Του Δημητρη Ρηγοπουλου

Το πρωί της Τετάρτης που μας πέρασε, μόλις δύο μέρες μετά την ανακοίνωση των κυβερνητικών μέτρων για το κέντρο της Αθήνας, η σκηνοθέτις Βάλερι Κοντάκος σταμάτησε στο «Μαγκαζέ», ένα γνωστό στέκι της οδού Αιόλου. Γνωρίζει τους ιδιοκτήτες, καθώς εδώ κοντά βρίσκεται το δικό της γραφείο. Τους βρήκε αναστατωμένους. Αγνωστοι είχαν εισβάλει στο καφέ σπάζοντας την πόρτα και είχαν κλέψει το ταμείο. Ηταν το δεύτερο κρούσμα στη σχετικά μικρή ιστορία του ωραίου καφέ-μπαρ, δύο βήματα από την πλατεία Αγίας Ειρήνης.
Η Βάλερι Κοντάκος δεν είναι μια Ελληνίδα που επέστρεψε στην πόλη της. Εχει ζήσει σε όλη της τη ζωή στη Νέα Υόρκη και μόνο τα τελευταία χρόνια είναι εγκατεστημένη στην Αθήνα. Και συνειδητοποιεί ότι όλες αυτές οι αθηναϊκές ιστορίες παρακμής και φόβου που τυλίγουν σαν μαύρο σύννεφο το κέντρο της πόλης δεν της είναι ξένες. Ακριβώς το αντίθετο. Η Βάλερι Κοντάκος έχει ζήσει τη Νέα Υόρκη στα χειρότερα της: στις δεκατίες του ’70 και του ’80. Δεν θα ξεχάσει ποτέ τις εποχές που η Πέμπτη Λεωφόρος, από τους 14 μέχρι και τους 23 δρόμους ήταν ουσιαστικά νεκρή ζώνη. «Μετά τις 5 το απόγευμα δεν μπορούσες να κυκλοφορήσεις γιατί απλά κινδύνευες», θυμάται. «Εβλεπες ανθρώπους διαλυμένους από τα ναρκωτικά. Το 1986 είχαν χτυπήσει τον σύντροφό μου λίγο έξω από το σπίτι μας στους 19 δρόμους». Σας θυμίζει κάτι; Ευτυχώς στην Αθήνα δεν έχουμε τα «παιδιά με τα ξυραφάκια». «Ηταν εφιάλτης. Συμμορίες παιδιών κυκλοφορούσαν με ξυραφάκια στα χέρια. Περνούσαν δίπλα σου και σε χαράκωναν...».Το 1987 η κατάσταση είχε φτάσει πια στο απροχώρητο και σταδιακά υπήρξαν κινήσεις που οδήγησαν τη Νέα Υόρκη στην εποχή Τζουλιάνι και στη μνημειώδη πολιτική μηδενικής ανοχής. Πολλοί ταυτίζουν την «καθαρή» Νέα Υόρκη με τον πολιτικό των Ρεπουμπλικάνων, αλλά η Βάλερι Κοντάκος «βλέπει» σε αυτή τη διαδρομή και άλλες παράλληλες ιστορίες που θα μπορούσαν να γίνουν οδηγός και για τη δική μας πόλη.
Η αλλαγή της Union SquareΗ Βάλερι Κοντάκος άκουσε με προσοχή τις ανακοινώσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, αλλά πιστεύει ότι λίγα μπορούν να αλλάξουν πραγματικά αν δεν υπάρξει ενεργητική συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. «Μιλάω για τους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται σε ένα δρόμο, σε μια πλατεία, σε ένα κτίριο, για μια τόσο μικρή κλίμακα. Αυτή τη στιγμή στο κέντρο της Αθήνας υπάρχει κόσμος που έχει επενδύσει οικονομικά και ταυτόχρονα κάτοικοι που έχουν επενδύσει συναισθηματικά στην Αθήνα. Πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους, όπως ακριβώς έγινε και στη Νέα Υόρκη». Αναφέρεται στο παράδειγμα της μεταμόρφωσης της Γιούνιον Σκουέρ (Union Square) στην καρδιά του Μανχάταν. Η μεγάλη αυτή πλατεία τη δεκαετία του ’80 ήταν ένα από τα μεγάλα «πάρκα» διακίνησης ναρκωτικών στην υποβαθμισμένη Νέα Υόρκη της εποχής. Οταν η κατάσταση είχε ξεφύγει από κάθε έλεγχο οι επιχειρηματίες της περιοχής αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Mε επίκεντρο το καλό εστιατόριο Union Square Cafe, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις της ευρύτερης γειτονιάς συνασπίστηκαν για να ανατρέψουν την κατάσταση. Απευθύνθηκαν στους κατοίκους, ζήτησαν τη βοήθεια της Αστυνομίας, έβαλαν χρήματα και σήμερα η Union Square είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα αστικής αναγέννησης «από τα κάτω». Η Βάλερι Κοντάκος πιστεύει πως η Αθήνα πρέπει να γεμίσει με μικρές «Union Square». Ξέρει πολύ καλά ότι τίποτα δεν πρόκειται να βελτιώσει την ποιότητα ζωής στην Αθήνα αν κάθε γειτονιά δεν αναλάβει ενεργό ρόλο. «Ούτε ο δήμαρχος ούτε η Αστυνομία θα μας σώσουν αν εμείς που ζούμε και δουλεύουμε στο κέντρο δεν δείξουμε πρώτοι ενδιαφέρον».http://news.kathimerini.gr

Η λίστα ιστολογίων μου