Ιστορικά κτίρια, χαμένα στον χρόνο Σπίτια στα οποία έζησαν διάσημοι Ελληνες στέκονται σήμερα άδεια και ετοιμόρροπα Του Νικου Ιτσινε

Η Αθήνα δεν διανύει την καλύτερη φάση της Ιστορίας της. Η κρίση, οικονομική και κοινωνική, είναι φανερή παντού και επηρεάζει κάθε δραστηριότητα στην πρωτεύουσα. Οι κάτοικοί της έχουν χάσει την επαφή με την πόλη και οι επισκέπτες δεν μπορούν να δουν την πραγματική Αθήνα.
Είναι μια πόλη που κάνει τα πάντα να ξεχάσει το παρελθόν της, εκτός εάν πρόκειται για κάτι αρχαιοελληνικό και διαγράφει τις μνήμες ακόμη λαμπρών σελίδων του πρόσφατου παρελθόντος της. Ξεχνάει ακόμη και τα διάσημα παιδιά της, Ελληνες που διέπρεψαν στο εσωτερικό και ξεχώρισαν στο εξωτερικό. Τα σπίτια, στα οποία έζησαν και πέθαναν ορισμένοι από αυτούς, στέκονται σήμερα άδεια και ετοιμόρροπα. Το σπίτι που έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς, το διαμέρισμα της διάσημης υψιφώνου Μαρίας Κάλλας, το αρχοντικό του ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και η οικία του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά έχουν πέσει θύματα της γραφειοκρατίας και της αδιαφορίας του κράτους και των πολιτών. Τα μικρά αυτά στολίδια θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σωστά, να γίνουν μουσεία και να προσφέρουν στους Ελληνες και στους ξένους μία εικόνα του πολιτισμού της Ελλάδας.
Οικία Κωστή Παλαμά
Στην οδό Περιάνδρου 5 στην Πλάκα, κοντά στους στύλους του Ολυμπίου Διός βρίσκεται το διώροφο κτίριο όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς. Το σπίτι χτίσθηκε μεταξύ του 1920 και του 1935 και ο Κωστής Παλαμάς εγκαταστάθηκε σε αυτό το 1935 μετά την έξωσή του από το σπίτι στην οδό Ασκληπιού 3, όπου έμεινε για περισσότερα από 40 χρόνια. Μια ταπεινή πινακίδα στην είσοδο του κτιρίου αναφέρει ότι σε αυτό έζησε και πέθανε ο ποιητής τον Φεβρουάριο του 1943 κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Ωστόσο, βρίσκεται σε τραγική κατάσταση με την εσωτερική του αυλή να είναι γεμάτη σκουπίδια, τη στέγη ετοιμόρροπη και τα παράθυρα σπασμένα. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ο χώρος ήταν γεμάτος με πεταμένες σύριγγες και ακαθαρσίες. Τουλάχιστον σήμερα έχει σφραγιστεί, έστω και πρόχειρα με μια σανίδα. Παρά τη δέσμευση της πολιτείας για τη διατήρηση του κτίσματος, δεν έχει γίνει καμία ουσιαστική παρέμβαση. Αντί λοιπόν η τελευταία κατοικία του εθνικού μας ποιητή να γίνει μουσείο και ο χώρος να είναι επισκέψιμος για το κοινό, παραμένει ανεκμετάλλευτος.
Οικία Μαρίας Κάλλας
Η διάσημη ντίβα της όπερας που στιγμάτισε με την παρουσία, την ερμηνεία και τη φωνή της την όπερα σε παγκόσμιο επίπεδο έζησε για πολλά χρόνια στην Ελλάδα. Η Μαρία Κάλλας έζησε από το 1937 έως το 1945 στην Αρ Νουβό πολυκατοικία που δεσπόζει στον αριθμό 61 της οδού Πατησίων. Το κτίριο στέκει σήμερα έρημο και τελεί υπό κατάληψη. Η επιχείρηση της Αστυνομίας πριν από λίγες εβδομάδες κατέληξε σε φιάσκο, καθώς την επόμενη ημέρα οι καταληψίες εγκαταστάθηκαν εκ νέου στο κτίριο. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια στην είσοδο της πολυκατοικίας υπήρχε ταμπέλα που ενημέρωνε τους επισκέπτες ότι εδώ έζησε η διάσημη ντίβα. Η ταμπέλα πλέον δεν υπάρχει και το κτίριο βρίσκεται στο έλεος της μοίρας του μαζί με την ευρύτερη περιοχή που υποβαθμίζεται συνεχώς.
Μετά τον χωρισμό των γονιών της, η Μαρία Κάλλας ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε με τη μητέρα της και τη μεγαλύτερη αδελφή της στο διαμέρισμα στην πολυκατοικία Παπαλεονάρδου και έζησε εδώ καθ' όλη τη διάρκεια της Κατοχής, έως το 1945 οπότε επέστρεψε στη Νέα Υόρκη. Το κτίριο έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο από το 1989.
Οικία Παύλου Μελά
Το σπίτι που έζησε ο Παύλος Μελάς έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο, ενώ η πολιτεία έχει δεσμευθεί πολλές φορές ότι θα ανακαινίσει το κτίριο. Η κατάσταση όμως και σε αυτή την περίπτωση είναι το λιγότερο λυπηρή. Σε μία από τις πιο όμορφες περιοχές της Κηφισιάς στην οδό Τατοΐου 50, στέκει το σπίτι του γνωστού Μακεδονομάχου μέσα σε ένα ερειπωμένο οικόπεδο. Η στέγη και τα ξυλόγλυπτα χαρακτηριστικά της οικίας υπάρχουν ακόμη, ενώ έχουν τοποθετηθεί υποστυλώματα για να αποτρέψουν το κτίριο από το να γκρεμισθεί. Βλέποντας, ωστόσο, την εξαιρετική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η οικία Μπενάκη, που βρίσκεται σε απόσταση λίγων μέτρων, είναι στενάχωρο να βλέπει κανείς το ερείπιο που κάποτε ήταν το σπίτι του Παύλου Μελά. Ενα κομμάτι ελληνικής Ιστορίας, καθώς εδώ αποσύρθηκε για να καταστρώσει τα σχέδια του για τον εθνικό αγώνα και από εδώ ξεκίνησε για να πάει στη Μακεδονία το 1904.
Οικία Ναπολέοντα Λαπαθιώτη
Πάνω από 40 χρόνια έμεινε στο αρχοντικό της οδού Κουντουριώτη 23 και Οικονόμου 30 στα Εξάρχεια κάτω από τον λόφο του Στρέφη, ο ποιητής Ναπολέοντας Λαπαθιώτης. Το διώροφο αρχοντικό που κυριαρχεί στην περιοχή στέκει ετοιμόρροπο και καλυμμένο με σκαλωσιές. Ο ποιητής περιέγραψε το σπίτι στο βιβλίο του «Η ζωή μου», όπου κυριαρχεί μία αρνητική διάθεση καθώς η οικογένεια Λαπαθιώτη μετακόμισε από το κέντρο της πόλης σε μία «έρημη» τότε περιοχή της μικρής ελληνικής πρωτεύουσας. Το αρχοντικό χτίστηκε στις αρχές του 1870 και ήταν χαρακτηριστικό δείγμα νεοκλασικισμού και διαθέτει έναν εξώστη με μαρμάρινα φουρούσια, σφυρήλατα κιγκλιδώματα, αέτωμα, παραστάδες κορινθιακού ρυθμού, μία εσωτερική αυλή, έναν κήπο στην πίσω πλευρά και εξωτερική σκάλα. Ο ποιητής αυτοκτόνησε εδώ στις 8 Ιανουαρίου 1944. Η οικεία Λαπαθιώτη χαρακτηρίσθηκε το 1984 διατηρητέο ιστορικό και αρχιτεκτονικό μνημείο.http://portal.kathimerini.gr

Η λίστα ιστολογίων μου