05:57:45 PM

11/04/2025

Τα fake news, ο κορονοϊός και η πολιτική

Την «είδηση» για το… θάνατο του Κιμ Γιονγκ Ουν μετέδωσαν τα μεγάλα πρακτορεία ειδήσεων. Κανείς δεν τόλμησε να τη διαψεύσει. Θυμίζουμε παλαιότερα την «ψευδή είδηση» ομοίως ότι η Ισπανία δέσμευσε τις καταθέσεις του προέδρου της Συρίας Άσαντ μετά την επίθεση με χημικά στην πόλη Ιντλίμπ της Συρίας. Την είδηση για την επίθεση μαζί με τις εικόνες φρίκης μετέδωσε το πρακτορείο Ρόιτερς και την αναμετέδωσαν τα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης σε ολόκληρο τον κόσμο. Μάταια στη συνέχεια τόσο η Ρωσία όσο και ο Άσαντ διέψευδαν ότι χρησιμοποίησαν χημικά όπλα. Ακόμα κι όταν στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι επρόκειτο για «ψευδή είδηση», αυτή είχε εκτοξευθεί με τη δύναμη της «αλήθειας» σε ολόκληρο τον κόσμο. Το ίδιο συνέβη με τον θάνατο του Κιμ ή με την «είδηση» ότι ο κορονοϊός δεν προήλθε από τη φύση αλλά προέκυψε από εργαστήριο της Γιουχάν. Τώρα επιστρατεύθηκε κι ένας νομπελίστας για να «επιβεβαιώσει» την… «είδηση». Σε λίγο αυτή θα κάνει το γύρο του κόσμου μέσω της λεγόμενης «κυκλικής αναφοράς».
Η ταχύτητα με την οποία οι πληροφορίες διαδίδονται σήμερα έχει δημιουργήσει τις ιδανικές συνθήκες για την εμφάνιση ενός φαινομένου που λέγεται «κυκλική αναφορά». Αυτό συμβαίνει όταν η δημοσίευση Α’ περιέχει ανακρίβειες, η δημοσίευση Β’ τις επαναλαμβάνει και τότε η πρώτη δημοσίευση δηλώνει ως πηγή την δεύτερη! Επίσης, η «κυκλική αναφορά» συμβαίνει όταν πολλά δημοσιεύματα αναφέρουν την ίδια πηγή για την ψευδή πληροφορία που μεταδίδουν και η οποία κατόπιν εμφανίζεται να έχει εξακριβωθεί από πολλές πηγές.
Για παράδειγμα, το 1998, η δημοσίευση μιας ψευδοεπιστημονικής μελέτης που υποστήριζε ότι τα παιδικά εμβόλια προκαλούν αυτισμό, προκάλεσε την ανάπτυξη μιας ολόκληρης κίνησης κατά των εμβολίων. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι η μελέτη λοιδορήθηκε κατ’ επανάληψη από την επιστημονική κοινότητα. Ως αποτέλεσμα, παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί κολλούν πλέον μεταδοτικές ασθένειες που είχαν πρακτικά εξαφανιστεί στις ΗΠΑ. Μάλιστα κάποιες μολύνσεις αποδείχτηκαν θανατηφόρες.
Πηγές που το περιεχόμενό τους δημιουργείται από χρήστες, όπως τα wikis, επίσης συνεισφέρουν στην «κυκλική αναφορά». Όσο περισσότεροι συγγραφείς ανατρέχουν σε αυτές τις πηγές για γρήγορες πληροφορίες, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες ένα μη διασταυρωμένο γεγονός σε μια τέτοια σελίδα να φτάσει έως ένα δημοσιευμένο άρθρο που αργότερα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πηγή στο ίδιο το λήμμα του wiki page, από το οποίο προήλθε, κάνοντας έτσι ακόμη πιο δύσκολη την απομυθοποίηση του.
Το χειρότερο είναι ότι οι «ψευδείς ειδήσεις» παράγουν πολιτικά αποτελέσματα. Και τα πολιτικά αποτελέσματα σήμερα σχετίζονται, κυρίως, με την πλανητική αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας για την παγκόσμια ηγεμονία.http://artinews.gr

Η λίστα ιστολογίων μου