–
Η πανδημία
ενέτεινε την ήδη υπάρχουσα κρίση του μοντέλου της παγκοσμιοποίησης και
έδειξε ότι θα υπάρξουν μεγάλες αλλαγές στην παγκόσμια σκακιέρα με
κυρίαρχο ζήτημα την αλλαγή της ηγεσίας του παγκόσμιου καπιταλιστικού
συστήματος.
Η αποτυχία
των ΗΠΑ να διαχειριστούν την πανδημία, με το αμερικανικό κράτος να
μετράει πάνω από 100.000 νεκρούς την ίδια στιγμή που η Κίνα αναφέρει
μόλις 5.000, στηριζόμενη στο κρατικό σχέδιο σε αντίθεση με την ρύθμιση
των τυφλών νόμων της αγοράς, κάνει φανερό ότι η Κίνα έχει όλες τις
προπαγανδιστικές δυνατότητες αλλά και την υλική ευχέρεια να προκαλέσει
μετατοπίσεις σε μια σειρά χωρών προς την δική της σφαίρα επιρροής.
Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός είχε διαπιστώσει ήδη πριν την πανδημία ότι οι πολιτικές της Κίνας:
1.«Μια
ζώνη, ένας δρόμος» που στόχο έχει να δημιουργήσει τους νέους δρόμους του
Μεταξιού συνδέοντας την Ασία με την Ευρώπη παρακάμπτοντας την θαλάσσια
κυριαρχία των ΗΠΑ.
2.«Made in China 2025» που στόχο έχει να κάνει την Κίνα μια ανεξάρτητη επιστημονική και τεχνολογική δύναμη.
- Της δημιουργίας Αγωγών μεταφοράς φυσικού αεριού σε συνεργασία με την Ρωσία ώστε να καταστεί κέντρο της παγκόσμιας οικονομίας η Ευρασία μειώνοντας την σημασία του ευρωαντλαντικου χώρου,
έχουν σαν
στόχο να εγκαθιδρυθεί ένα σύστημα που μια σειρά χωρών θα μετατραπούν
ουσιαστικά σε χώρες φόρου υποτελείς την ίδια στιγμή που η Κίνα εμφανίζει
τις συμφωνίες ως αμοιβαία συμφέρουσες.
Χαρακτηριστικά
παραδείγματα της επίθεσης για να επιτευχθεί «ο αιώνας του κινεζικού
δράκου» είναι η εξάπλωση της τεχνολογίας 5G μέσω της κινέζικης Huawei
ιδιαίτερα στην Ευρώπη, οι οδικοί άξονες, οι σιδηρόδρομοι (Βουδαπέστη –
Βελιγράδι) και τα λιμάνια (Πειραιάς) που αγοράζονται ή χρηματοδοτούνται
από την Κίνα, η συμφωνία με την Ιταλία η οποία είναι ήδη μέλος του «Μια
ζώνη, Ένας δρόμος», η συμφωνία 17+1 που αφορά χώρες της Κεντρικής και
Ανατολικής Ευρώπης (περιλαμβανομένης και της Ελλάδας).
Η
αντίδραση των ΗΠΑ σε αυτές τις εξελίξεις είναι σημαντική. Ο αποκλεισμός
της Huawei και η απειλή να επιβληθούν κυρώσεις σε όσες εταιρίες
συνεργάζονται μαζί της ήδη οδήγησε την Βρετανία να μειώσει την
συνεργασία με την κινέζικη εταιρία, ενώ απειλείται και η προμήθεια της
Κίνας με εξαρτήματα υψηλής τεχνολογίας (τσιπς που χρησιμοποιούνται για
την κινητή τηλεφωνία κ.λπ.) από την Ταϊβάν και άλλες χώρες που
χρησιμοποιούν αμερικάνικες μηχανές και τεχνογνωσία και είναι ευάλωτες σε
εμπορικές κυρώσεις (η απάντηση είναι ένας αγώνας δρόμου της Κίνας να
καταστεί ανεξάρτητη σε αυτά τα προϊόντα). Ο αγωγός Nord Stream 2
σταμάτησε εξαιτίας των αμερικανικών κυρώσεων. Οι δασμοί στα κινέζικα
προϊόντα έχουν αυξηθεί κατακόρυφα (ωστόσο ήταν η Κίνα που αγόρασε φυσικό
αέριο διασώζοντας εν μέρει την αμερικάνικη παραγωγή που καταβαραθρώθηκε
εν μέσω πανδημίας λόγω πτώσης της ζήτησης) και ο εμπορικός πόλεμος
συνεχίζεται με αποτέλεσμα η Κίνα να στρέφεται περισσότερο στην εσωτερική
της αγορά και στις αγορές της Ασίας για να αντισταθμίσει τις απώλειες
από το εμπόριο με τις ΗΠΑ, εγκαινιάζοντας ίσως την εποχή των Πόλων
(οικονομικών ζωνών) σε αντιπαράθεση με την εποχή της παγκοσμιοποίησης.
Τέλος οι
στρατιωτικές αντιπαραθέσεις ειδικά στην νότια σινική θάλασσα απειλούν
την Κίνα ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι η στρατιωτική υπεροπλία των ΗΠΑ
είναι αδιαμφισβήτητη παρά τις κινέζικες προσπάθειες από τα αεροπλανοφόρα
έως την διαστημική τεχνολογία.
Το
μεγαλύτερο όμως πρόβλημα για μια παγκόσμια κυριαρχία της Κίνας είναι η
ίδια η Κίνα. Όταν οι ΗΠΑ πήραν την ηγεσία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
δεν πρόσφεραν μόνο μια στρατιωτική ομπρέλα απέναντι στην ΕΣΣΔ και
οικονομική βοήθεια αλλά και το «φορντικό» μοντέλο παραγωγής, τον
καταναλωτισμό του «δυτικού τρόπου ζωής», και μια διαχείριση της
εργατικής τάξης στα πλαίσια του φιλελεύθερου δυτικού κοινοβουλευτισμού. Η
Κίνα προτάσσει μια οικονομία της ελεγχόμενης αγοράς, ένα αυταρχικό
μοντέλο συγκεντρωτικού κράτους (που μπορεί να ενθουσιάζει τους
ακροδεξιούς ευρωπαίους –και όχι μόνο– που θεωρούν ότι ένα εθνικό
κατασταλτικό κράτος είναι η απάντηση στην εξάντληση του
νεοφιλελευθερισμού, αλλά δεν ταιριάζει στις παραδόσεις των ευρωπαίων
εργαζομένων και είναι ερωτηματικό μέχρι πότε θα το ανέχεται το κινέζικο
προλεταριάτο παρά την ιδιοσυγκρασία του (βλ. παραδόσεις του
Κομφουκιανισμού), εκτεταμένες τεχνολογίες επιτήρησης και ένα είδος
καταναλωτισμού που υπακούει σε πολλούς κανόνες. Αυτά δεν αποτελούν
δείγματα προόδου για μεγάλα κοινωνικά τμήματα της Δύσης, ούτε μπορούν να
αποτελέσουν όραμα για χώρες με πολιτικές παραδόσεις σαν της Ευρώπης.
Επίσης το
κεντρικό σχέδιο που χρησιμοποιεί το ΚΚ Κίνας για να αποσβένει τον
ανταγωνισμό των κεφαλαίων στο εσωτερικό του κόμματος είναι μια
κληρονομιά από το πάλαι ποτέ εκφυλισμένο εργατικό κράτος της Κίνας και
σε καμιά περίπτωση δεν ταιριάζει στον δυτικό τρόπο «συνεννόησης» των
αρχουσών τάξεων. Μακροπρόθεσμα δεν μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι αυτό το
μοντέλο θα συνεχίσει να λειτουργεί, γιατί καπιταλισμός σημαίνει
ανταγωνισμός και αναρχία της αγοράς και επομένως το κινέζικο μοντέλο με
τον απόλυτο έλεγχο του ΚΚ κάποια στιγμή θα φτάσει στα όρια του και αυτό
πιθανά να γίνει με εκρηκτικό τρόπο.
Ωστόσο η
προσπάθεια να εμφανιστεί η Δύση σαν δημοκρατικό μόρφωμα ενάντια στην
Κίνα –αξιοποιώντας και την επίθεση της Κίνας στα δικαιώματα και τις
ελευθέριες στο Χονγκ – Κονγκ– προσέκρουσε στην εξέγερση στις ΗΠΑ ενάντια
στο ρατσισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό.https://www.okde.gr/
