“Η κλιματική καταστροφή είναι πραγματική” τονίζει ανάμεσα σε άλλα η Διακήρυξη που υπογράφουν από κοινού περιβαλλοντικές οργανώσεις από την Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο, αναφέροντας μια σειρά από παραδείγματα της τελευταίας χρονιάς από όλο τον κόσμο.
“Οι λαοί των περιοχών της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας έχουν κοινό συμφέρον. Δεν έχουμε ανάγκη να πολεμήσουμε ο ένας τον άλλο για αυτά τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου... Είναι απόλυτη υποκρισία των κυβερνήσεων μας να συμμετέχουν στις «κλιματικές διασκέψεις κορυφής» κάτω από την ομπρέλα των Ηνωμένων Εθνών και να υπόσχονται τη μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου και, στη συνέχεια, να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να εξάγουν ακόμη περισσότερα ορυκτά καύσιμα από το φλοιό της γης... Αυτές οι επικίνδυνες αντιπαραθέσεις απειλούν την ασφάλεια των λαών των χωρών μας... Λέμε όχι στις έρευνες ορυκτών καυσίμων και στην εξόρυξη νέων αποθεμάτων! Λέμε όχι στη σύγκρουση μεταξύ των χωρών μας! Λέμε ναι στη δικαιοσύνη για το κλίμα και στην ειρήνη”!
Το κείμενο υπογράφουν 22 τουρκικές περιβαλλοντικές οργανώσεις ενώ ανάμεσα στις δεκάδες περιβαλλοντικές συλλογικότητες από την Ελλάδα υπογράφουν οι: Επιτροπή Αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού, Δίκτυο ενημέρωσης πολιτών ενάντια στις εξορύξεις, Πρωτοβουλία Πολιτών ενάντια στην καύση σκουπιδιών No Burn- Βόλος, Νέοι για το περιβάλλον (Βόλος), Ποδονίφτης, ρε(ύ)μα κριτικής των καιρών και δράσης, ΙΛΙΣ-ΣΟΣ, Κίνηση για την προστασία και ανάδειξη του μεγάλου ρέματος της Ραφήνας, Περιβαλλοντική οργάνωση Καλλιστώ, Οικολογικό δίκτυο, Πρωτοβουλία Ενάντια στην Περιβαλλοντική Καταστροφή και την Κλιματική Αλλαγή, ΡεμΑττική, Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία, Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου, Δίκτυο Πολιτών για τη διάσωση του ρέματος της Πικροδάφνης κ.α.
Την περασμένη εβδομάδα, οι μεγάλες δυνάμεις στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, παρά τις μεταξύ τους επιμέρους διαφωνίες και ανταγωνισμούς, σφράγισαν τις εξελίξεις, δείχνοντας και στην τουρκική και στην ελληνική κυβέρνηση, ποιος έχει το πάνω χέρι στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι μεγάλοι παίκτες βαράνε το ταμπούρλο των ανταγωνισμών και οι τοπικοί υπο-ιμπεριαλισμοί πρέπει να προσαρμόζονται.
Την ώρα ακριβώς που στις Βρυξέλλες οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσιζαν ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν άμεσα κυρώσεις για την Τουρκία, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ ανακοίνωνε την επίσκεψή του σε Ελλάδα και Τουρκία καθώς και την εκκίνηση του στρατιωτικού μηχανισμού για την αποκλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, τονίζοντας ότι αυτός είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς συναντήσεων μεταξύ των τεχνικών κλιμακίων των δύο χωρών. Η τελική ανακοίνωση της Συνόδου της ΕΕ βάζει “υπό παρακολούθηση” την Τουρκία μέχρι τον Δεκέμβρη και καλεί τον Ερντογάν να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες.
Σε αυτό τοπ πλαίσιο, στην Τουρκία ο Ερντογάν και οι υπουργοί του απέσυραν το ερευνητικό πλοίο «Γιαβούζ» από την ΑΟΖ που διεκδικεί η Κύπρος, μια εβδομάδα νωρίτερα από τη λήξη της Navtex. Στην Ελλάδα, η απόπειρα της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας να παρουσιάσει αυτές τις εξελίξεις και την υπογραφή του Μητσοτάκη στην απόφαση της Συνόδου σαν μια “εθνική επιτυχία” που κερδήθηκε μετά από “πολύωρη μάχη”, κάνει ακόμη και τους πιο θερμούς υποστηρικτές της, να υπομειδιούν.
Μήνες τώρα, από Σύνοδο υπουργών Εξωτερικών σε Σύνοδο Κορυφής και τούμπαλιν, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, διεκδικούσε από τους διεθνείς θεσμούς όλο και πιο δραστικά μέτρα, διατυμπανίζοντας σε όλους τους τόνους ότι αυτά βρίσκονται προ των θυρών και ότι το τουρκικό κράτος είναι απολύτως απομονωμένο απέναντι στα “αδιαμφισβήτητα εθνικά δίκαια” της Ελλάδας. Τα πράγματα, βέβαια, εξελίχθηκαν διαφορετικά, όπως ήταν και το αναμενόμενο.
Όλο αυτό το διάστημα, οι μεγάλες δυνάμεις στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ έστειλαν το μήνυμα στον Ερντογάν “να μαζευτεί”, βάζοντάς του τα όρια μέσα στα οποία μπορεί να κινηθεί, και δεν είναι άλλα από αυτά που οι ίδιες επιβάλλουν στην περιοχή. Αλλά θα πρέπει να είναι κανείς πραγματικά ηλίθιος ή αδαής για να πιστεύει ότι θα ήθελαν να αγνοήσουν τις διεκδικήσεις του τουρκικού κράτους στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ενός κράτους, με πληθυσμό 82 εκατομμύρια, σταυροδρόμι στο πέρασμα των διεθνών αγωγών φυσικού αερίου, με στενές οικονομικές σχέσεις με τις μεγάλες αγορές της ΕΕ. Ενός κράτους που έχει αναδειχθεί μέσα από τη Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας σε βασική χώρα μαντρώματος 4 εκατομμυρίων προσφύγων. Με στρατιωτική παρουσία στη Συρία, στη Λιβύη, στο Ιράκ, πρόσφατα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και επί δεκαετίες στο εσωτερικό του ενάντια στους Κούρδους. Ενός κράτους που μπορεί να έχει συμμετοχή σε μια σειρά ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις ως μέλος του ΝΑΤΟ αλλά ταυτόχρονα δεν έχει διστάσει, πρόσφατα, να συγκρουστεί διπλωματικά και με τη Ρωσία και με τις ΗΠΑ.
Το ελληνικό κράτος μπορεί να έχει εξελιχθεί εδώ και χρόνια σε “κεφαλοχώρι” των Βαλκανίων και να ακολουθεί μια από τις πιο επιθετικές πολιτικές με διεκδικήσεις που φτάνουν παρέα με την Κύπρο μέχρι τα παράλια της Αιγύπτου και του Ισραήλ. Όμως όλα αυτά δεν αναιρούν ότι το τουρκικό κράτος στη διεθνή σκακιέρα είναι μια υπολογίσιμη δύναμη. Μια δύναμη με την οποία διαπραγματεύονται οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ιδιαίτερα όταν διακυβεύονται τα συμφέροντά τους στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.
Ανταγωνισμοί
Από τη φύση της, αυτή η παρέμβαση ούτε φιλειρηνική είναι ούτε πρόκειται να εκτονώσει τους ελληνοτουρκικούς ανταγωνισμούς, όσο και να επιδιώκουν γενικά τη “σταθερότητα” στην περιοχή. Κάθε διπλωματικός γύρος που εξαγγέλλεται, πριν καν ακόμη αρχίσει, γίνεται πηγή όξυνσης των ανταγωνισμών – σαν αυτή που ζήσαμε μέσα στο καλοκαίρι. Γιατί και οι ίδιες οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα. Γιατί η σχέση τους με τους τοπικούς υποϊμπεριαλισμούς είναι γεμάτη από διπλές συμφωνίες όπως τους συμφέρει την κάθε δεδομένη στιγμή.
Έχουμε δει άλλωστε πως έχουν λειτουργήσει οι διπλωματικές παρεμβάσεις των ιμπεριαλιστών στις χώρες την πρώην Γιουγκοσλαβίας, στην Κύπρο αλλά και στον πόλεμο που μαίνεται στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν. Οι παρεμβάσεις της “Ομάδας του Μισνκ”, εδώ και τριάντα χρόνια το μόνο που πετυχαίνουν είναι να οδηγούν σε νέες εντάσεις.
Επιπλέον, πρέπει να έχουμε την εικόνα ότι ούτε οι κυβερνήσεις των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων δεν έχουν τον έλεγχο των εξελίξεων. Η παγκόσμια κρίση του συστήματος δημιουργεί απρόβλεπτες αστάθειες παντού, ακόμη και στα πιο ισχυρά κέντρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πομπέο που τριγυρνούσε ως μεσολαβητής στην περιοχή, αναγκάστηκε να γυρίσει στην Ουάσιγκτον καθώς ο Τραμπ βρέθηκε στο νοσοκομείο. Ο Μητσοτάκης και ο Ερντογάν περιμένουν στο ακουστικό τους για τη συνέχεια και συνεχίζουν τα τυχοδιωκτικά παιχνίδια των δυο ανταγωνιστικών καπιταλισμών που κυβερνάνε.
Ενδεικτικό το γεγονός ότι, την ίδια στιγμή που η Ελλάδα και η Τουρκία μπαίνουν σε “διάλογο”, οι κυβερνήσεις εκατέρωθεν του Αιγαίου αναγγέλλουν νέα εξοπλιστικά προγράμματα. Επιπλέον, ακριβώς μια εβδομάδα μετά τη στρατιωτική αναβάθμιση της σχέσης Ελλάδας-ΗΠΑ (μέσα από την κοινή διακήρυξη και την ενίσχυση της αμερικανικής βάσης στη Σούδα προκειμένου να ελέγχουν οι τελευταίες την Ανατολική Μεσόγειο) η κυβέρνηση παρουσίασε στη Διαρκή Επιτροπή Άμυνας και Εξωτερικών της Βουλής τη δημιουργία μιας δεύτερης Διοίκησης του ελληνικού Στόλου στην Ανατολική Μεσόγειο με έδρα τη Σούδα καθώς και τη σύσταση νέας Διοίκησης Ειδικού Πολέμου. “Διάλογος”, μέσα από εξοπλισμούς, προετοιμασία για πόλεμο και συνεχείς πολεμικές ασκήσεις σαν και αυτή που το σαββατοκύριακο οδήγησε στην πυρκαγιά που έκαιγε το δάσος της Δαδιάς στον Έβρο.
Είναι πραγματικά απογοητευτικό το γεγονός ότι μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις οι ηγεσίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης που θέλουν να τοποθετούνται στα αριστερά της κυβέρνησης, από το ΚΙΝΑΛ και τον ΣΥΡΙΖΑ μέχρι το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ 25, άσκησαν κριτική από “πατριωτική” σκοπιά γιατί ο Μητσοτάκης δεν προχώρησε σε βέτο στην ΕΕ, γιατί δεν επέβαλε έστω ένα “μηχανισμό κυρώσεων”, γιατί άπλωσε “λευκή πετσέτα”, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Τσίπρας, γιατί δεν υπερασπίζει τα “κυριαρχικά δικαιώματα” όπως δηλώνει συχνά πυκνά ο Κουτσούμπας. Πρόκειται για μια “πατριωτική πλειοδοσία” από την οποία ο μόνος που θα μπορούσε να είναι ωφελημένος είναι ο Βελόπουλος, οι κάθε λογής οπαδοί του ελληνικού “πρώτου πλήγματος” και στρατόκαυλοι που πλημμυρίζουν τελευταία τα κανάλια.
Σε αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση από τις ηγεσίες των κομμάτων είναι το μήνυμα που στέλνουν αυτές τις μέρες τόσο οι μαθητικές καταλήψεις κάνοντας άμεσα τη σύνδεση ανάμεσα στις σπατάλες των εξοπλισμών με την διάλυση της δημόσιας Παιδείας αλλά και οι δεκάδες περιβαλλοντικές οργανώσεις από Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρο που υπογράφουν κοινή Διακήρυξη με αίτημα “Όχι στις εξορύξεις υδρογονανθράκων! Όχι στον πόλεμο!”
Η αντικαπιταλιστική αριστερά πρέπει να τρέξει να στηρίξει και να απλώσει τις αντιπολεμικές διαθέσεις και πρωτοβουλίες και να το κάνει άμεσα, πριν φτάσουμε στον επόμενο γύρο έντασης που έρχεται πίσω από τον ανταγωνιστικό “διάλογο”.https://ergatiki.gr/
