Ο κύκλος της εσωτερικής πολιτικής αστάθειας ανοίγει και πάλι στο Ιράν, όπου κυβέρνηση και αντιπολίτευση λύνουν ξανά τις διαφορές τους στους δρόμους, αντιπαρατάσσοντας τις δυνάμεις τους. Εξι μήνες μετά τις προεδρικές εκλογές της 12ης Ιουνίου, η ηττημένη παράταξη του Μιρχοσεΐν Μουσαβί επιμένει να ζητά ανατροπή του εκλογικού αποτελέσματος χρησιμοποιώντας την τακτική μιας εκ των άνω οργανωμένης εξέγερσης: «Αν είχαμε κατακτήσει την εξουσία με τη χρήση βίας, τότε θα θέλαμε βία και για να τη διατηρήσουμε, γι' αυτό οργανώνουμε τη δική μας Πράσινη Επανάσταση που είναι ειρηνική και δημοκρατική» είχε δηλώσει αμέσως μετά τις εκλογές διά του εκπροσώπου του ο Μουσαβί. Ανεπιβεβαίωτος αριθμός νεκρών (αναφέρονται τουλάχιστον οκτώ), εκατοντάδες συλληφθέντες και αποκαΐδια οδοφραγμάτων στην Τεχεράνη, την Ταυρίδα, το Ισφαχάν κι σε άλλες μεγάλες ιρανικές πόλεις, είναι ο προσωρινός, ανεπίσημος, απολογισμός μιας ολοένα κλιμακούμενης αντιπαράθεσης. Τώρα, η αντιπολιτευτική επιθετική τακτική ξεκίνησε με την ευκαιρία ενός μνημόσυνου.
Τρεις μέρες μετά το φυσικό θάνατο του 87χρονου αγιατολάχ Αλί Μονταζερί, κορυφαίου μέλους του αντιπολιτευόμενου ιρανικού ιερατείου, η τέλεση του μνημοσύνου του εμποδίστηκε άκομψα από τις αρχές, δίνοντας το στρατηγικό πλεονέκτημα στον Μουσαβί να ξεκινήσει το νέο γύρο της Πράσινης Επανάστασής του. Οι σφαίρες που έπεσαν, κατά την επίσης άκομψη διαχείριση των λαϊκών κινητοποιήσεων που ακολούθησαν, φαίνεται να βρήκαν και έναν ανεπιθύμητο στόχο, καθώς υπάρχουν πληροφορίες ότι ο ανιψιός του Μουσαβί «δολοφονήθηκε πισώπλατα» από τις δυνάμεις ασφαλείας του καθεστώτος.
Κρίσιμο τεστ
Ανεξάρτητα από το τι ακριβώς συνέβη στον ανιψιό του Μουσαβί, εκείνο που δολοφονείται αργά και βασανιστικά είναι η πολιτική σταθερότητα στο Ιράν, καθώς η κυβέρνηση, της οποίας ηγούνται ο πρόεδρος Αχμαντινετζάντ και ο επικεφαλής του ιερατείου αγιατολάχ Χαμενεΐ, δείχνει ότι απέτυχε να αφοπλίσει το εκλογικό επιχείρημα της αντιπολίτευσης. Γι' αυτό, παράλληλα με τη δράση των αστυνομικών και των ισλαμιστών παραστρατιωτικών μπασίτζ, η ιρανική κυβέρνηση ολισθαίνει σε «κλασικά» ατοπήματα -ήδη ανακοινώθηκε η προληπτική σύλληψη των άμεσων συνεργατών του Μουσαβί αλλά και του Χαταμί (προέδρου του Ιράν το 1997-2005), καθώς και μερικών στελεχών μη-κυβερνητικών οργανώσεων. Με τη μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή των σιιτών, την ασούρα, να τελείται αυτή την Κυριακή, είναι βέβαιο ότι η αντιπολιτευτική κινητοποίηση θα ενταθεί, μια και είναι παγιωμένη πλέον η πολιτικοποίησή της.
Οπως παγιωμένο είναι επίσης το γεγονός ότι οι πρωταγωνιστές της εξελισσόμενης Πράσινης Επανάστασης -Μουσαβί, Χαταμί και Ραφσανζανί- υπήρξαν στυλοβάτες του ιρανικού θεοκρατικού καθεστώτος και διαχειριστές αυταρχικών κυβερνήσεων. Σήμερα, κι ενώ η αστική τάξη και το θεοκρατικό κατεστημένο στο Ιράν αισθάνονται τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, τις κορυφούμενες εσωτερικές τους κοινωνικές αντιθέσεις και τις παρασκηνιακές πιέσεις του αμερικανικού επεκτατισμού, διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις να εξωραϊσθεί το βιογραφικό της τρόικας των διεκπεραιωτών της Πράσινης Επανάστασης.
Λίγοι θα θυμούνται σήμερα ότι το 2005 ο Αχμαντινετζάντ πήρε την προεδρία αποκηρύσσοντας τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές των προκατόχων του Χαταμί και Ραφσανζανί, αλλά στην πράξη ιδιωτικοποίησε κρατική περιουσία πάνω από 63 δισ. δολάρια. Αντίθετα με την πρακτική των προκατόχων του, τα χρήματα των ιδιωτικοποιήσεων δεν τα οικειοποιήθηκε, αλλά τα απέδωσε στους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης, ενώ μεγάλος μέρος των κερδών από την αυξημένη παραγωγή πετρελαίου το 2005-8 επενδύθηκε σε κοινωνικές δαπάνες. Αυτή η πολιτική φαίνεται ότι ενόχλησε το ιρανικό οικονομικό κατεστημένο, που πίεσε τον Αχμαντινετζάντ να προσχωρήσει σε αντιλαϊκές οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Κόντρα με το παρελθόν
Αυτό το χιλιοπαιγμένο σενάριο, στην ιρανική του εκδοχή έχει και μία ακόμη παράμετρο: τις εσωτερικές κυβερνητικές διαφωνίες για τον τρόπο διαχείρισης των εθνικών φιλοδοξιών στον Περσικό Κόλπο, όπου εκδηλώνεται ο επιθετικός αμερικανικός επεκτατισμός. Οπως γράφτηκε «η τραγωδία στο Ιράν, είναι ότι η ισχυρή αντιιμπεριαλιστική επανάσταση του 1978-79 λεηλατήθηκε από τον κλήρο και τους επιχειρηματίες, με τον οχετό του σιιτικού λαϊκισμού και του ιρανικού εθνικισμού». Η σημερινή διελκυστίνδα εξουσίας δεν είναι παρά μία από τις όψεις αυτής της λεηλασίας.
