60 ολόκληρα χρόνια οι ειδικοί μελετούν τη σχέση της ζάχαρης με την τερηδόνα – για να καταλήξουν σήμερα ότι η απάντηση δεν είναι απλή! Η τερηδόνα είναι η βασική αιτία που προκαλεί ζημιές στα δόντια και μας οδηγεί στην καρέκλα του οδοντιάτρου, συνήθως με... πονόδοντο! Τα τελευταία 60 τουλάχιστον χρόνια, οι ειδικοί ερευνούν τα αίτια για την εμφάνισή της, εστιάζοντας, κυρίως, στη σχέση της με τη ζάχαρη.
Σήμερα, ωστόσο, η αρχική τους υπόθεση ότι τόσο η ζάχαρη, όσο και οι υδατάνθρακες είναι οι «συνήθεις ύποπτοι» και οι κύριοι υπεύθυνοι για το σχηματισμό της τερηδόνας, φαίνεται να ευσταθεί αλλά να μην αρκεί! Κανένας δεν θα ισχυριστεί, φυσικά, ότι, αν κυκλοφορούμε όλοι μέρα με ένα γλειφιτζούρι... καρφωμένο στο στόμα δεν θα βλάψουμε τελικά τα δόντια μας, αλλά σίγουρα, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά!
Η «συμμαχία» το φθορίου
Ο λόγος για τον οποίο αναθεωρείται σήμερα η υπόδειξη της ζάχαρης ως βασικού και μοναδικού ενόχου για τη δημιουργία τερηδόνας, είναι τα συμπεράσματα από μία ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιοραφίας, που περιλαμβάνει όλες τις σχετικές, επιστημονικές δημοσιεύσεις μέχρι το 2000.
Σε αυτά, διαφαίνεται καθαρά ότι, η σχέση των υδατανθράκων με την τερηδόνα έχει αλλάξει πάρα πολύ στην Αμερική από τότε που ξεκίνησε η προσθήκη φθορίου στο νερό: η ζάχαρη, δηλαδή, εξακολουθεί να «φταίει» για την τερηδόνα, αλλά μόνο για όσους χρησιμοποιούν ακόμη μη φθοριωμένο νερό.
Για όλους εμάς τους υπόλοιπους, το φθόριο λειτουργεί προστατευτικά μέσω της χρήσης φθοριούχων οδοντόκρεμων, ενώ η τερηδόνα εμφανίζεται κυρίως όταν παραμελούμε τη στοματική υγιεινή και το συστηματικό βούρτσισμα των δοντιών. Όταν, δηλαδή, οι πρακτικές στοματικής υγιεινής είναι σωστές και η χρήση φθορίου συστηματική, η ζάχαρη αποτελεί μέτριο έως ήπιο παράγοντα κινδύνου για την τερηδόνα.
Ζάχαρη ναι, αλλά... με τρόπο!
Αυτό που, επίσης, επισημαίνουν οι ειδικοί είναι ο τρόπος με τον οποίο καταναλώνουμε τη ζάχαρη. Όταν, λόγου χάρη, οι υδατάνθρακες παραμένουν στο στόμα μας για πολλή ώρα ή, ακόμη χειρότερα, «κολλούν» στην επιφάνεια των δοντιών, τότε είναι πολύ πιθανότερο να σχηματιστεί τερηδόνα, με τα γνωστά δυσάρεστα επακόλουθα! Αντίθετα, οι υγρές τροφές που περιέχουν σάκχαρα, όπως οι χυμοί ή τα γαλακτοκομικά, είναι πιο ασφαλή για τα δόντια μας, καθώς μένουν ελάχιστο χρόνο στο στόμα και έχουν ελάχιστη επαφή με την επιφάνειά τους.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των αναψυκτικών: Ενώ, δηλαδή, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και άλλες ανεπτυγμένες χώρες, η κατά κεφαλήν κατανάλωση αναψυκτικών, (αλλά και σακχάρων γενικά) έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων εικοσιπέντε ετών -και συνεχίζει να αυξάνεται- η εμφάνιση τερηδόνας έχει μειωθεί. Αυτό, δείχνει να οφείλεται στη χρήση του φθορίου, τόσο στις οδοντόπαστες, όσο και στο νερό.
Για να γλυτώσουμε τον πονόδοντο!
Οι συνήθειες που θα μας βοηθήσουν να προστατεύσουμε τα δόντια μας από φθορές και να επισκεπτόμαστε το γιατρό μας... εκούσια, για το τακτικό και απαραίτητο τσεκ-απ είναι συγκεκριμένες:
Χρησιμοποιούμε οδοντόκρεμα και νερό με φθόριο
Βουρτσίζουμε συστηματικά τα δόντια μας
Αποφεύγουμε τις ζαχαρώδεις τροφές που μένουν πολλή ώρα στο στόμα και «κολλούν» στα δόντια.
Λέμε ναι σε light ή zero προϊόντα, όπως τα αντίστοιχα αναψυκτικά, όπου η ζάχαρη έχει αντικατασταθεί από υποκατάστατες γλυκαντικές ουσίες, που δεν προκαλούν τερηδόνα.
*Ευχαριστούμε τον κ. Σταύρο Μπαλαμπάνο, Κλινικό Διαιτολόγο-Διατροφολόγο, για την επιστημονική επιμέλεια του άρθρου. http://www.nutrimed.gr πηγη:http://www.cosmo.gr/
