Παρά τις συνεχείς συστάσεις, οι ελληνικές αρχές επιμένουν να μην αναλαμβάνουν καμία δράση σχετικά με τις συνθήκες κράτησης των παράνομων μεταναστών, αλλά και την κατάσταση του ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος, τονίζει σε δημόσια δήλωσή της η Επιτροπή για την Καταπολέμηση των Βασανιστηρίων και της Απάνθρωπης ή Απαξιωτικής Συμπεριφοράς ή Τιμωρίας (CPT) του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Επιτροπή υπογραμμίζει χαρακτηριστικά πως η δήλωση αυτή αποτελεί εξαιρετικό μέτρο, καθώς δεν της δόθηκε άλλη επιλογή εκ μέρους της Ελλάδας.Στη δημόσια δήλωση σημειώνεται πως η Επιτροπή έχει πραγματοποιήσει συνολικά 10 επισκέψεις στην Ελλάδα από το 1993. Στις εκθέσεις που προέκυψαν από επισκέψεις αυτές (2005, 2007, 2008, 2009) διαπιστώθηκαν «πολύ κακές συνθήκες κράτησης των παράνομων μεταναστών στη χώρα». Αλλά και κατά την επίσκεψη της CPT στην Ελλάδα τον Ιανουάριο 2011, οι συνθήκες παρέμεναν μη ικανοποιητικές.Ειδικότερα, η Επιτροπή αναφέρει πως στην έκθεσή της για την επίσκεψη στην Ελλάδα το 1997, εκφράστηκαν ανησυχίες αναφορικά με την αντιμετώπιση των παράνομων μεταναστών κατά την κράτησή τους από τις ελληνικές αρχές. Η Επιτροπή ξεκαθάρισε πως η κράτησή τους «επί εβδομάδες ακόμη και μήνες χωρίς να παρέχονται οι κατάλληλες συνθήκες και χωρίς να δίνεται ούτε καν η δυνατότητα εξωτερικών δραστηριοτήτων είναι απαράδεκτη και μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμη και απάνθρωπη και απαξιωτική αντιμετώπιση».Οι ελληνικές αρχές έχουν επανειλημμένως επιβεβαιώσει την Επιτροπή ότι αναλαμβάνουν δράση για τη βελτίωση της κατάστασης, τονίζεται στη δήλωση. Για παράδειγμα, σε επιστολή της 23ης Νοεμβρίου 2009, ενημέρωσαν την CPT πως η κράτηση των παράνομων μεταναστών σε αστυνομικά και παραμεθόρια τμήματα θα τερματιστεί και πως στο μέλλον οι μετανάστες θα «φιλοξενούνται» σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Ακόμη, έχει υποστηριχθεί πως το κέντρο κράτησης αλλοδαπών στον Πειραιά, για το οποίο η Επιτροπή έχει ασκήσει επανειλημμένως κριτική, θα κλείσει μέχρι τις αρχές του 2010.Δυστυχώς, τονίζει η Επιτροπή, κατά την τελευταία επίσκεψη στην Ελλάδα τον Ιανουάριο διαπιστώθηκε ότι οι πληροφορίες που παρείχαν οι αρχές δεν ήταν αξιόπιστες. Αστυνομικά τμήματα και τμήματα συνοριακής φύλαξης συνεχίζουν να κρατούν ακόμη μεγαλύτερο αριθμό παράνομων μεταναστών υπό ακόμη χειρότερες συνθήκες. Για παράδειγμα, στα κρατητήρια του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Σουφλίου, στην περιοχή του Έβρου, μέλη της Επιτροπής έπρεπε να περπατήσουν πάνω σε ανθρώπους που βρίσκονταν ξαπλωμένοι στο πάτωμα για να καταφέρουν να μετακινηθούν εντός του κέντρου. Υπήρχαν 146 παράνομοι μετανάστες στοιβαγμένοι σε δωμάτιο 110 m², χωρίς δυνατότητα εξωτερικών δραστηριοτήτων ή άλλων ευκαιριών να μετακινηθούν, ενώ μόνο μια τουαλέτα και ένα ντους ήταν στη διάθεση όλων τους. Οι 65 εξ αυτών κρατούνταν σε αυτές τις τραγικές συνθήκες για διάστημα μεγαλύτερο των 4 εβδομάδων και σημαντικός αριθμός επί περισσότερους από 4 μήνες. Δεν τους επιτρεπόταν να αλλάξουν ρούχα, ορισμένες φορές γυναίκες κρατούνταν μαζί με άντρες...Παρόμοιες συνθήκες επικρατούσαν σε όλες σχεδόν τις αστυνομικές εγκαταστάσεις που επισκέφτηκε η αντιπροσωπεία της CPT. Στο κέντρο κράτησης μεταναστών στο Φυλάκιο στην περιοχή του Έβρου παράνομοι μετανάστες, μεταξύ αυτών νέοι και οικογένειες με παιδιά, κρατούνταν κλειδωμένοι επί εβδομάδες και μήνες σε βρόμικες, ανθυγιεινές συνθήκες σε συνωστισμένα κελιά. Όσο για το κέντρο του Πειραιά, που αναφέρθηκε και παραάνω, συνεχίζει να λειτουργεί, κρατώντας μετανάστες σε συνθήκες πολύ χειρότερες από εκείνες που διαπιστώθηκαν στο 1997. Ομοίως, το κέντρο κράτησης μεταναστών του αεροδρομίου «Ελ Βενιζέλος» της Αθήνας συνεχίζει να κρατά ανθρώπους σε συνθήκες παρόμοιες με εκείνες που διαπιστώθηκαν προσφάτως από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση M.S.S. κατά Βελγίου και Ελλάδας, και σχετίζονται με παραβίαση των άρθρων 3 (απαγόρευση εξευτελιστικής και απάνθρωπης μεταχείρισης ) και 13 (δικαίωμα σε αποτελεσματική προσφυγή ) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).Παράλληλα, οι ελληνικές αρχές καλούνται, μεταξύ άλλων, να αναγνωρίσουν ότι το ισχύον σωφρονιστικό σύστημα δεν είναι σε θέση να παρέχει ασφαλείς συνθήκες κράτησης.
Στη δήλωση σημειώνεται ότι «η Επιτροπή αναγνωρίζει πλήρως την πρόκληση την οποία αντιμετωπίζει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, λόγω συνεχιζόμενων μεγάλων εισροών παράνομων μεταναστών στη χώρα. Είναι κρίσιμης σημασίας να παρέχει η διεθνής κοινότητα - και ιδιαιτέρως η ΕΕ - στις ελληνικές αρχές τη δέουσα βοήθεια για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης. Όμως, αυτή η βοήθεια θα πρέπει να συνοδεύεται και από μια σαφή εκδήλωση, εκ μέρους των ελληνικών αρχών, της βούλησής τους για την εξυγίανση της κατάστασης. Νέοι νόμοι και σχετικά προγράμματα θα πρέπει να συνοδεύονται από σειρά συγκεκριμένων μέτρων προκειμένου να υλοποιηθούν οι απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις».
