Οι πρώτες εκλογές στην ιστορία χωρίς προσδοκίες από τους πολίτες…

Οι εκλογικές αναμετρήσεις πάντα δημιουργούσαν ένα κλίμα προσδοκίας στην κοινή γνώμη, με τον λεγόμενο αέρα της “αλλαγής”. Ωστόσο, φέτος τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά και δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι οι προσδοκίες νοικοκυριών αλλά και επιχειρήσεων μοιάζουν μηδαμινές, με φόντο την τεράστια αβεβαιότητα για την οικονομία την επόμενη μέρα. Όλα αυτά απεικονίζεται στην έρευνα οικονομικής συγκυρίας για τον Απρίλιο που πραγματοποίησε το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών. “Η προεκλογική περίοδος δημιουργεί συνήθως υψηλότερες προσδοκίες σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, όμως ειδικά σε αυτές τις εκλογές οι αβεβαιότητες για την πορεία της οικονομίας κυριαρχούν. Τα νοικοκυριά φαίνεται να αναμένουν τις μετεκλογικές εξελίξεις, που θα καθορίσουν άλλωστε τις κρίσιμες επιλογές της οικονομικής πολιτικής και άρα και τις νέες παραμέτρους της κοινωνικοοικονομικής ζωής της Ελλάδας στο επόμενο διάστημα, την ίδια στιγμή που η ανεργία κλιμακώνεται συνεχώς και οι προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας είναι ιδιαίτερα θολές”, αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έρευνα, όπου ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης εμφανίζεται να σημειώνει μικρή, μόνο, βελτίωση σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες και να παραμένει κοντά στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Τα ελληνικά νοικοκυριά παραμένουν πρώτα και με διαφορά στην ευρωπαϊκή κλίμακα απαισιοδοξίας, ενώ ακολουθούν σταθερά η Πορτογαλία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Κύπρος, η οποία όμως σημειώνει σημαντική θετική μεταβολή. Εν γένει, η καταναλωτική εμπιστοσύνη κινείται ανοδικά σε 16 ευρωπαϊκές χώρες τον Απρίλιο, ενώ θετικοί δείκτες καταγράφονται και πάλι μόνο στην Φινλανδία, την Σουηδία και την Δανία. Και μάλιστα έχουν αυξηθεί όσοι εκτιμούν ότι θα ανεβεί η ανεργία και θα αυξηθούν εκ νέου οι τιμές καθώς και όσοι “τρώνε” από τα έτοιμα, από τις καταθέσεις που έχουν απομείνει, προκειμένου να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Αμετάβλητες οι δυσοίωνες προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών

Οι προβλέψεις των Ελλήνων καταναλωτών τον Απρίλιο για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες παραμένουν στα ίδια επίπεδα, μετά την ελαφρά άνοδο του περασμένου μήνα, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται εκ νέου στις -73,3 μονάδες. Τα 4/5 των Ελλήνων καταναλωτών κρίνουν ότι το επόμενο διάστημα η οικονομική τους κατάσταση θα επιδεινωθεί ελαφρά ή αισθητά και το 1/10 εξ’ αυτών θεωρεί ότι δεν θα μεταβληθεί. Οι σχετικοί δείκτες στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη διαμορφώνονται αμφότεροι στις -10,5 μονάδες.

Στα ίδια επίπεδα και οι πολύ χαμηλές προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας

Στα ίδια, δυσμενή επίπεδα διαμορφώνονται οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο, με το σχετικό δείκτη να κινείται οριακά προς τα κάτω, στις -77,6 μονάδες. Το ποσοστό των καταναλωτών που προβλέπουν αισθητή επιδείνωση φθάνει στο 77%, αν και ενισχύεται στο 6% (από 4%) το ποσοστό εκείνων που αναμένουν μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη κινούνται πτωτικά, στις -25,2 και -24,0 μονάδες.

Ανάκαμψη από το ιστορικά χαμηλό επίπεδο της πρόθεσης για αποταμίευση

Τον Απρίλιο σημειώνεται άνοδος στην πρόθεση για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται κατά 4 μονάδες υψηλότερα σε σχέση με το χαμηλό ρεκόρ του προηγούμενου μήνα, στις -75,9 μονάδες. Το 11% των καταναλωτών (από 7%) θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή την αποταμίευση το επόμενο 12μηνο, ενώ το 87% (από 92%) τη θεωρεί μη πιθανή ή καθόλου πιθανή. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώνονται στις -11,0, και -11,7 μονάδες.

Καμία βελτίωση στις απαισιόδοξες προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας

Ο δείκτης πρόβλεψης των καταναλωτών για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες παραμένει στα ίδια σχεδόν επίπεδα τον Απρίλιο, στις 88 μονάδες (από 87,5). Το 86% των πολιτών (από 84%) προβλέπει ότι η ανεργία θα αυξηθεί αισθητά, ενώ το 2% (από μηδενικό) κρίνει ότι θα σημειώσει αισθητή μείωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη μειώνονται οριακά στις +34,3 και +33,5 μονάδες.

Οριακή άμβλυνση των αρνητικών προβλέψεων για μείζονες αγορές

Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) αποδυναμώνεται οριακά τον Απρίλιο, με το σχετικό δείκτη φθάνει στις -72,6 μονάδες. Το 73% (από 77%) των Ελλήνων καταναλωτών προβλέπει ότι θα προβεί σε πολύ λιγότερες δαπάνες, με το 5% να δηλώνει ότι θα προβεί σε λίγο ή πολύ περισσότερες δαπάνες. Οι σχετικοί ευρωπαϊκοί δείκτες κάμπτονται οριακά στις -24,2 μονάδες σε αμφότερες ΕΕ και Ευρωζώνη.

Αναθέρμανση των πληθωριστικών προσδοκιών

Τον Απρίλιο ο δείκτης πρόβλεψης των τιμών τους προσεχείς 12 μήνες, μετά την αισθητή πτώση του περασμένου μήνα, επανέρχεται στις 19,1 μονάδες. Το ποσοστό των καταναλωτών που προβλέπει αύξηση τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό διευρύνεται στο 48% (από 41%), ενώ όσοι αναμένουν σταθερότητα περιορίζονται στο 21% (από 27%). Οι αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί μέσοι όροι αυξάνονται αμφότεροι στις δύο ζώνες στις +27 μονάδες.

Άνοδος του ποσοστού εκείνων που «αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους»

Σετικά με την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τον Απρίλιο, το ποσοστό των ελληνικών νοικοκυριών που κρίνει ότι έχει αυξήσει λίγο την αποταμίευσή του αυξάνεται στο 11% (από 9%), ενώ το ποσοστό που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» περιορίζεται στο 58% (από 63%). Το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει ότι αντλεί από τις αποταμιεύσεις του ανέρχεται στο 17% (από 14%), ενώ στα ίδια σχεδόν επίπεδα (13-14%) παραμένει το ποσοστό εκείνων που αναφέρουν ότι έχουν χρεωθεί.
Τον Απρίλιο, στην έρευνα καταναλωτών εξετάζονται τρία επιπρόσθετα ζητήματα, σε τριμηνιαία βάση, τα οποία εξειδικεύουν ακόμα περισσότερο την πρόθεση για μείζονες αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών (αυτοκίνητο, κατοικία) και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως πρόδρομοι δείκτες για την ιδιωτική κατανάλωση. Αναλυτικότερα:

• Η πρόθεση αγοράς αυτοκινήτου εντός των επόμενων 12 μηνών υποχωρεί περαιτέρω, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται σε νέα ιστορικά χαμηλά επίπεδα, στις -96,6 μονάδες (από -93,4). Ο σχετικός δείκτης στην ΕΕ και την Ευρωζώνη παραμένει σχεδόν αμετάβλητος από τα επίσης ιστορικά χαμηλά του επίπεδα (στις -75,5 και -78,3 μονάδες αντίστοιχα). Το ποσοστό των Ελλήνων καταναλωτών που δηλώνει ότι είναι αρκετά ή πολύ πιθανό να προβεί σε αγορά αυτοκινήτου το επόμενο 12μηνο περιορίζεται στο 1% (από 4%), ενώ αυξάνεται στο 96% (από 90%) το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι δεν είναι καθόλου πιθανό να προβούν σε μια τέτοια αγορά.
• Σε ιστορικά χαμηλό ρεκόρ διαμορφώνεται τον Απρίλιο και η πρόθεση για αγορά ή κατασκευή κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να φθάνει στις -96,9 μονάδες (από -93,9). Η επίδοση αυτή είναι δυσμενέστερη από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς δείκτες, οι οποίοι διαμορφώνονται αντίστοιχα στις -88,7 και -89,4 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη. Είναι χαρακτηριστικό ότι κανένα νοικοκυριό, δε δηλώνει ότι θα προβεί ή ενδέχεται να προβεί σε αγορά/ κατασκευή κατοικίας τον επόμενο χρόνο.
• Οριακή προς τα πάνω είναι τον Απρίλιο η μεταβολή από την ιστορικά χαμηλή πρόθεση πραγματοποίησης σημαντικών δαπανών για βελτίωση / ανανέωση της κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών του Ιανουαρίου, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -88,1 μονάδες. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες αυξάνονται επίσης οριακά, στις -57,6 και -59,2 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη αντίστοιχα. Το ποσοστό των ελληνικών νοικοκυριών που δηλώνουν ότι είναι μη πιθανό ή καθόλου πιθανό να πραγματοποιήσουν σημαντικές σχετικές δαπάνες το επόμενο διάστημα παραμένει στο 94%.http://www.protothema.gr