Η εξέγερση στις ΗΠΑ δεν έρχεται από το παρελθόν αλλά από το μέλλον. Δεν είναι μια επανάληψη προηγουμένων εξεγέρσεων και για αυτό δεν υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος από το να παραλληλίζουμε προδικάζοντας το άδοξο τέλος της αργά ή γρήγορα όπως οι προηγούμενες. Να πούμε δηλαδή “έλα μωρέ, μια από τα ίδια, θα ξεφουσκώσει και δεν θα αφήσει τίποτα πίσω μέχρι την επόμενη”. Μπορεί να ξεκίνησε με μια φαινομενικά συνηθισμένη αφορμή σαν αυτές που έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν, την ωμή δολοφονία με αργό σαδιστικό και βασανιστικό τρόπο ενός άοπλου αφροαμερικανού από 4 λευκούς αστυνομικούς, ωστόσο από την δεύτερή της μέρα κιόλας έχει πάρει άλλο περιεχόμενο.
Ας δούμε τα πρώτα στοιχεία της:
– Η άμεση, ταυτόχρονη και ραγδαία επέκτασή της σε πάνω από 26 πολιτείες των ΗΠΑ και τουλάχιστον σε 38 μεγάλες πόλεις. Βορρά και Νότου, Δύσης και Ανατολής. Αυτό δεν είχε συμβεί ούτε στο Φέργκιουσον το 2016, ούτε στο LA το 1992, ούτε στις φυλετικές ταραχές της δεκαετίας του 60 που δεν συνέβαιναν ταυτόχρονα και παντού την ίδια στιγμή.
– Η διευρυμένη συμμετοχή των λατίνος, των ινδιάνων και κυρίως των λευκών φτωχών και αποκλεισμένων. Όχι μόνο στην ίδια την Μινεάπολις που φλέγεται (και που ο αριθμός των αφροαμερικάνων δεν είναι πάνω από 20% του συνολικού πληθυσμού) αλλά παντού. Ούτε αυτό χαρακτήρισε τις παλαιότερες “φυλετικές” εξεγέρσεις. Υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις ότι τώρα όλοι οι καταπιεσμένοι και όχι μόνο οι αφροαμερικάνοι, έκαναν “δική τους υπόθεση” την εξέγερση.
– Ο στόχος δεν είναι απλά και μόνο το looting όπως ίσως κυριάρχησε σε παλαιότερες εξεγέρσεις. Κυριαρχεί η στόχευση στα κέντρα εξουσίας. Όχι μόνο την αστυνομία και την εθνοφυλακή. Αλλά τον Λευκό Οίκο, το Καπιτώλιο, το Κεντρικό Θησαυροφυλάκιο. Ό,τι και να νομίζει κάποιος από τα καφενεία της Αθήνας, ο Αμερικανικός λαός επέλεξε τον εχθρό του και τις μεθόδους πάλης εναντίον του. Μέσα από την μοναδική, δική του συλλογική εμπειρία θα βρει και τα κατάλληλα μέσα και θα ακολουθήσει τον δρόμο του.
– Η εξέγερση αυτή έρχεται εν τω μέσω μια βαθιάς, διαρκούς και αξεπέραστης ύφεσης της οικονομίας. Σε αντίθεση με την μεταπολεμική άνθηση της δεκαετίας του 60 που μπορούσε να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Σε αντίθεση με το 1992 και την επέκταση της πιστωτικής φούσκας που προκαλούσε το παγκόσμιο περιβάλλον και η αυταπάτη της αέναης επέκτασης που υποτίθεται θα γίνονταν στον μετα-διπολικό κόσμο. Σε αντίθεση ακόμη και στην προσωρινή ανάκαμψη από την κρίση που υποτίθεται είχε επιτευχθεί προσωρινά επί Ομπάμα αλλά οδήγησε στο Φέργκιουσον. Τώρα ο συνδυασμός κρίσης και πανδημίας είναι εκρηκτικός και ανεξέλεγκτος. Δεν μπορεί να αποκοπεί αυτό που γίνεται τώρα από τα μεγάλα απεργιακά κινήματα προ κορονοϊού και κατά την διάρκεια του lock down που αίρεται εσπευσμένα και πριν την ώρα του – προκαλώντας νέες απεργίες για αυτό.
– Τέλος, το ίδιο το κεντρικό κράτος δεν είναι αυτό που βλέπαμε σε παλαιότερες εξεγέρσεις. Είτε με (κλασσικούς) Ρεπουμπλικάνους είτε με Δημοκρατικούς (πολύ περισσότερο) η κυβέρνηση παλαιότερα επιχειρούσε να χαϊδέψει τα αυτιά των εξεγερμένων, να ρίξει το φταίξιμο σε τοπικό επίπεδο (σε κυβερνήτες ή τοπικούς αξιωματούχους των σωμάτων καταστολής ή δικαστικής εξουσίας). Τώρα είναι ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τραμπ, που πυροδοτεί το κλίμα. Ρίχνει λάδι στην φωτιά σε μια προσπάθεια να κινητοποιήσει το δικό του ένοπλο και ακροδεξιό ακροατήριο να πάρει τον νόμο στα χέρια του. Δηλαδή κάνει μια ανοιχτή πλέον προσπάθεια φασιστικής εκτροπής. Αυτό είναι πρωτόγνωρο. Ο Τραμπ δεν είναι ένας κλασικός Ρεπουμπλικάνος πολιτικός με λίγο πιο ακραίο λεξιλόγιο. Είναι κάτι που έρχεται από το μέλλον επίσης.
Η εξέγερση αυθόρμητη μεν στο ξέσπασμά της, εμπεριέχει ωστόσο όλη την συλλογική κοινωνική εμπειρία των τελευταίων ετών.
- Από την αναβίωση του ωμού ρατσιστικού κράτους από τα 2012 και μετά με τις χιλιάδες δολοφονίες μαύρων, λατίνων, ινδιάνων, μεταναστών αλλά και φτωχών λευκών.
- Από την ανάδυση του φαινομένου Τραμπ.
- Από την ύφεση στην οποία βυθίστηκε η οικονομία των ΗΠΑ παράγοντας εκατομμύρια νεόπτωχους, άστεγους, αποκλεισμένους, άνεργους κ.λπ.
- Από την πρόσφατη ασφυξία σε όλη την χώρα που προκάλεσε η άρνηση της προεδρίας Τραμπ να πάρει μέτρα για την πανδημία αφήνοντας τους φτωχότερους να πεθάνουν κατά δεκάδες χιλιάδες.
Όλοι εκείνοι οι χαζοχαρούμενοι αρνητές του πραγματικού κινδύνου που αποτελεί ο κορωνοϊός ξεχνάνε το γεγονός ότι οι ΗΠΑ του Τραμπ είναι στην κορυφή των θυμάτων με πάνω από 100 χιλιάδες νεκρούς σε 2 μήνες με τα νοσοκομεία να έχουν καταρρεύσει. Αλλά και τα νεκροταφεία και τα αποτεφρωτήρια καθώς στη Νέα Υόρκη αναγκάστηκαν να κάνουν ομαδικούς τάφους για να θάψουν τους νεκρούς τους. Αυτοί που δεν πρόσφεραν μια αξιοπρεπή ζωή στους πολίτες τους δεν μπόρεσαν να τους προσφέρουν ούτε έναν αξιοπρεπή θάνατο…
Η απόλυτη Ύβρις.
Αλλά μετά την Ύβρη έρχεται η Νέμεσις.
Η καθολικότητα των παραπάνω φαινομένων μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν προβλέπεται άμεσα εκτόνωση αλλά βαδίζουμε ολοταχώς σε μια μείζονος σημασίας ανοιχτή κοινωνική έκρηξη ανεξάρτητα από τα επί μέρους στάδια και ζιγκ ζαγκ της, και τις αυξομειώσεις του ρυθμού εξέλιξης των γεγονότων που μπορεί όντως να ποικίλουν. Μια εξέλιξη με άμεση επίπτωση σε πλανητικό επίπεδο στον έναν ή στον άλλο βαθμό.
Ας μην βιαστούν
οι αιώνιοι επαγγελματίες σκεπτικιστές να ανακηρύξουν την τωρινή εξέγερση
ως ένα πυροτέχνημα που θα ξεφουσκώσει σύντομα. Δεν θα τελειώσει εύκολα.
Δεν είναι σίγουρο ότι θα τελειώσει καν. Σε αντίθεση με προγενέστερες
κρίσεις τώρα δεν υπάρχουν εκείνα τα αναγκαία οικονομικά εργαλεία
ενσωμάτωσης και απορρόφησης των κοινωνικών κραδασμών. Οι ΗΠΑ βαδίζουν
πλέον στα όρια του εμφυλίου πολέμου.
Ναι, υπό αυτήν την έννοια “η επόμενη Ανατολή θα έρθει από την Δύση!”